Datuak atzematearekin, aztertzearekin eta bistaratzearekin lotutako teknologia berriak garapenak; adimen artifiziala erabilerak, elkarlaneko robotak ezartzeak edo zibersegurtasuneko tresnak inplementatzeko beharra izateak, automatizazioarekin lotutako enpresa tradizionalak behartu ditu beren zerbitzuak eraldatzera eta eguneratzera. Onkide Automatismos 1990ean Leioan (Bizkaia) jaiotako enpresa horren adibide bat da. Horrek, 2021. urtearen hasieran, Robokide enpresaren sorrera bultzatu du, robotikara eta Industria 4.0ra bideratutako soluzio automatizatuak eskaintzeko.
Soluzio horien artean, ekoizpen-lerroetako datuak biltzearekin eta aztertzearekin lotutako ekimenak aipa daitezke. Ander Pérez-Yarza Asumendi, Robokideko Robotika Saileko arduradunak azaldu duenez, linea erabat automatizatuak dituzten enpresa asko daude, datu asko sortzen dituztenak, baina datu horiek ez dira aprobetxatzen ari: “Gure bezeroetako batek ekoizpen automatizatuko lerro bat zuen, 100.000 datu baino gehiago sortzen zituena. Gu sistema horretara konektatzen gara, datuak bahetzen ditugu garrantzitsuenak hartzeko, eta informazio online-hori hodeira igotzen dugu. Fabrikatik ateratzen ditugu zibersegurtasuna azpimarratuz, babestuta egon daitezen, eta, gero, beste enpresa batzuk arduratzen dira datu horiek aztertzeaz”.
Datuen analisi horren abantailak desberdinak dira enpresaren arabera. Kasu zehatz honetan, ekoizpen-prozesua optimizatzeko aukera eman zuen, “makinak gelditu egiten baitziren, baina instalazioan bakarrik zuten horren berri, eta ez bulego teknikoetan. Datua bulegoetan denbora errealean eskuragarri izan zutenean, konturatu ziren konpontzeko arazo oso erraz bat zegoela, eta prozesua konpondu eta optimizatu zuten. Hori datuari erabilgarritasuna emanez eta instalazioan gertatzen ari den guztiari buruzko informazioa oso erraz bistaratuz lortzen da. Gainera, edozein pertsona konekta daiteke gure plataformara bere etxetik eta zein arazo dauden jakin”, azaldu du Pérez-Yarzak.
Enpresaren arabera, Robokidek garatutako beste proiektu baten ardatzak adimen artifiziala, ikusmen artifizialaren bidez, eta robotika dira: “Bezeroak hainbat pieza egiten ditu, eta horiek eskaner batetik pasa behar dute zigilu bat jar diezaioten. Horren arazoa da, markaketa hori egin ahal izateko, piezak orientazio jakin batean sartu behar direla eskanerretik. Pieza modu horretan jartzeko, eskuz egiten zuen langile bat erabiltzen zen. Guk robot bat eta ikusmen artifizialeko sistema bat erabiltzea planteatzen dugu, pieza bakoitzari argazkiak etengabe ateratzen dizkion kamera batekin. Sistema gai da pieza behar bezala jarrita ez dagoela detektatzeko eta koordenatuak robotera bidaltzeko, pieza ondo jar dezan. Pieza bakoitzeko 9 segundoko zikloa zuten, eta horri esker, 4 segundora jaisteko gai izan gara”.
Robokide, halaber, elkarlaneko robotak edo cobotak ezartzearekin lotutako hainbat konponbide lantzen ari da. Robotika Saileko arduradunaren arabera, “kasuistika jakin batzuetarako robot kolaboratiboa ideia ona izan daiteke. Irtenbide horrek ez du segurtasun-itxiturarik behar, eta robot industrialek, berriz bai. Industria batzuetan gertatzen dena da, robot industrial tradizionalen linea batean arazo bat badugu, langile batek segurtasun-eremuetan sartu behar duela, eta, beraz, robotak gelditu eta fabrikazio-prozesua geldiarazi behar dugula. Cobotekin hau ez litzateke horrela izango. Posible da sentsore itxitura bat egitea norbait sartzen bada robotaren abiadura jaitsi ahal izateko, baina prozesua kaltetu edo gelditu gabe”.
Automatizazioarekin lotutako teknologia berri horien erronken artean, zibersegurtasunarekin zerikusia duen guztia nabarmentzen da. Ander Pérez-Yarzaren ustez, “edozein prozesu automatizazio edo ezarpen zibersegurtasunaren eskutik joan behar da. Planta handiak ez ezik, txikiak eta ertainak ere erasotzen dituzte, eta hackerrak erraz sartzen eta min handia egiten ari dira. Norbaitek eraso nahi badizu, egin egingo du”.
Horrelako erasoak konpontzeko aukeren artean, Robokibek zibersegurtasun modularraren aldeko apustua egiten du geruza desberdinetan. “Digitalizazioarekin zerikusia duen guztia piramide-formako egitura bat da, non lehena planta, sentsoreak edo eragingailuak diren. Gero, kontrolaren esparrua, PLCa, HMIa eta instalazioan bistaratzea izango genituzke. Azkenik, SCADA, hilabeteko trazabilitatea, ERP, PLM (Product Lifecycle Management), eta online-hodeian amaituko dugu. Garrantzitsua da arlo guztietan trabak eta segurtasun neurriak jartzea”, azpimarratu du Bizkaiko konpainiak.
Erandion sortu zen Robokide, pandemia-garai erdian (2021eko urtarrilean), eta Murtzian eta Valentzian ordezkaritzak ditu. Enpresaren erronka eraldaketa digitala bultzatzea da, automatizazio tradizionaletik harago: “Urteak dira behar duten enpresetan automatizazioa presente dagoela. Orain, garrantzitsua da datuak biltzea, dagokion tratamendua ematea, informazioa ondo ikustea eta zibersegurtasunarekin zerikusia duen guztia bultzatzen joatea”.
4.0 industria, teknologia adimendunak eta material aurreratuak inplementatuz, SPRI Taldearen lehentasunetako bat da, eta hori lortzeko SPRIren aldetik lotura teknologiko bat bezala jarduten dugu, euskal enpresek 4.0 soluzioak eskura ditzaten, hala nola laguntzak eta prozesu osoan zehar arlo horretako profesionalen laguntza. Informazio gehiago hemen.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?