Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak honako gai hauek nabarmendu ditu gaur Radio Vitorian egindako elkarrizketan:
Bi urte daramatzagu pandemian, eta badakigu zer egin behar dugun eta nola babestu. Urrutitik lan egin daitekeela ikasi dugu eta 2022an ekonomia berreskuratzen jarraitzea espero dut. Beheranzko hazkunde-aurreikuspenek ziurgabetasuna sortzen digute, baina osasun-egoeraren ondorio zuzena dira. Era berean, egia da aldaera berria baino lehen, denok uste genuena baino askoz azkarrago ari ginela hazten. % 5 baino gehiago haztea hazkunde sendoa da, eta espero dugu datorren urtean ere hazten jarraituko dugula.
Lehengaien eskasiari eta garestitzeari dagokionez, egoera zailean gaude; gainera, egunero, gure industriaren garapenari zuzenean eragiten dioten elektrizitate-prezioetan maximoak ezartzen ari gara. Baina positiboa izan nahi dut, ziurgabetasun-egoerak gorabehera, hazten jarraitzen dugulako. 2022a zaila izango da oraindik, baina ahaleginak egingo ditugu nazioartean presentzia handiagoa izaten hasteko.
Europak Asiako hego-ekialdeaz gain ekoizpen hurbila izan behar du, eta hori da pandemia honek erakutsi digun gauza garrantzitsuenetariko bat.
Trantsizio energetikoa ibilbide-orri planifikatu batekin egin behar da. Ezin dugu gaur egungo ibilgailuetatik ehuneko ehun elektrifikatuta eduki. Osagai nahikoak behar ditugu, litioa behar duten bateriak ere bai eta material mota hau kritikoa da. Auto elektrikoak eskuragarriak izan behar dute edozein pertsonarentzat, ez orain bezain garestiak. Eta, jakina, behar adina kargagailu behar ditugu, eta gure sare elektrikoek erantzun egin behar ditote eskaera horri guztiari.
2022an Basquevolten etorkizuna ezagutuko dugu. Euskadin, Miñaoko Parke Teknologikoan, lehiakortasun-abantaila garrantzitsua dugu abiapuntu, giga-lantegi hori errealitate bihur dadin: CIC EnergiGUNEren lana. Horrek fabrikazio propioa izatea ahalbidetuko digu, baina bateriak bultzatzen dugun trantsizioko elementuetakoak baino ez dira. Berriro diot trantsizioaren plangintza ordenatua egin behar dela.
Denbora luzeko hausnarketa da, inguruko komunitateen egoera aztertzen duena, eta interesgarria da 2030era arte hondakinak kudeatzeko. Hondakinak berrerabiltzeko azpiegitura nahikoak martxan jartzea dakar berekin. Ingurumen-berme handienekin, baina hondakin horiek kudeatzeko azpiegiturak ezarri beharko dira.
Bultzada pribatuko proiektu batek, egungo Legearekin, ez luke lekurik izango PIPS gisa. Benetan uste badugu hondakinak beste modu batera kudeatu behar direla, beste modu batera jokatu behar dugu. Ingurumen Administrazioaren Lege honek lehiaketa publikoetan material birziklatua erabiltzera behartzen du eta horretarako materialak birziklatu behar ditugu beste leku batzuetatik ekarri gabe.
Ez dut ikusten parke eolikoek lehentasuna dutenik PIPS gisa. Euskadi leku erakargarria da belaunaldi eolikoa egiteko, eta egungo izapidetze-prozesuak berak bermatzen du hori.
Gure ustez, hurbileko puntuetan ekoizten den elektrizitatea hustea da egokiena, eta Aragoin ekoizten denarentzat aukera ezberdinak daude Euskaditik pasa ez dadin; izan ere, gure sorkuntza berriztagarria mugatuko luke.
Eusko Jaurlaritzak upeltegi talde baten eskaera jaso zuen, Arabako Mahastiak-Viñedos de Álava jatorrizko deitura berri bat izapidetzeko, eta sustatzaileekin lan egin genuen hura ondo prestatzeko. Espedientea zuzena bada, Ministerioak, beste edozein administraziok bezala, izapidetzen jarraitu beharko du edo prebarikazioan eroriko lirateke.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?