Arantxa Tapia Garapen Ekonomiko, Iraunkortasun eta Ingurumen sailburuak nabarmendu duenez, industria deskarbonizatzea “ez da mehatxu bat, gure herriarentzako aukera bat baizik”, eta “modu konprometituan eta errealismoarekin” bultzatzeko eskatu du. Tapiak Industria Deskarbonizatzeko Foro berriaren lehen topaketa inauguratu du Barakaldoko BECen. Foro hori energia-eraginkortasuneko eta deskarbonizazioko konponbideen eskaintzaren eta eskaeraren biltoki gisa eratu da, alderdi horretan lankidetza-aukerak dinamizatzeko.
Net Zero Basque Industrial SuperCluster ekimenak bi urteko lanaren emaitzak aurkeztu ditu BECen. Ekitaldia Energia Clusterrak, Aclimak, AFVk, Siderexek, Paperaren Clusterrak eta SPRI Taldeak antolatu dute.
Net-Zero Basque Eusko Jaurlaritzak eta haren Enpresa Garapenerako Agentziak (SPRI Taldea), Iberdrolak eta Petronorrek sustatutako ekimena da, kluster industrialen laguntzarekin, eta Euskadiko enpresentzat teknologia berrien eta zerbitzu berritzaileen garapenetik eratorritako aukera berriak sustatzea xede duen ekimena da. World Economic Forumeko (WEF) Transitioning Industrial Clusters towards Net Zero programaren parte da ekimena.
Tapiak adierazi duenez, bi urte hauetan Super Klusterraren jarduera “bost sektore horietan (orea eta papera, finketa, zementua, siderurgia eta galdaketa, emisio kutsatzaileen % 70 eragiten baitute) deskarbonizaziorako neurriak identifikatzera bideratu da, eta arreta berezia jarri zaie garapen teknologikoa behar duten neurriei”.
Gaineratu du deskarbonizazioaren erronka asmo handikoa eta globala dela. “Gure estrategiak Super Klusterraren jardunaren bi urte hauetan zehar bazkide garrantzitsuekiko nazioarteko irekiera eta posizionamendua bilatu du. Horien artean EPRI nabarmendu nahi dut, energiaren arloko ikerketa eta garapenerako institutu amerikarra”.
Sailburuak aurreratu du, Eusko Jaurlaritzak deskarbonizazioaren alde egin duen apustuaren adibide gisa, datorren urtean euskal enpresek beste laguntza-programa bat izango dutela deskarbonizazio soluzioetarako, Ρast track izenekoa. Plan horrek teknologia-garapena merkatura bideratzeko aukera emango du, eta 7 milioi euroko aurrekontua izango du.
Tapia sailburuarekin batera, Petronor-Repsol (José Ignacio Zudaire) eta Iberdrola (Asís Canales) ekimeneko bazkideen ordezkariek parte hartu dute ekimenaren lehen zatian, eta industria-deskarbonizazioaren aldeko apustua egin dute, Petronorren kasuan, Hidrogenoaren Euskal Korridorearen bidez eta “Hard to Zero” industria deskarbonizatzeko sektore anitzeko ekimenaren bidez, eta Iberdrolaren kasuan, industriaren elektrifikazioaren bidez, garapen teknologiko eta industrialerako aukera gisa.
Asís Canalesek gogoratu du historikoki energia-ekoizpena izan dela emisio-sortzaile handiena, eta orain laugarrena dela. Herritarrei eskatu die uler dezatela “parke eolikoak eta landare fotovoltaikoak instalatu behar direla”. Deskarbonizazioan, mugikortasuna eta klimatizazioa aurrera doazela nabarmendu du. “Kontsumoa deskarbonizatzeko inbertsio handiak egin behar dira, eta laguntza publikoak behar ditugu”.
Zudairek nabarmendu du deskarbonizazioa ere lehiakortasun-kontua dela, eta azpimarratu du euskal enpresak “etxeko lanak egiten” ari direla. 1982an, energia-kontsumoaren % 66 ziren enpresak, eta orain % 37 da, ia erdia. “Orain, 2050ean zero izatea eskatzen digute”. “Fuel-olioaren ordez gas naturala erabiltzen dugu. Orain jauzi bera da, baina hidrogenoarekin. Eta lankidetza publiko eta pribatuaren errezeta berarekin”.
Ondoren, Cristina Oyón SPRIko Teknologia, Berrikuntza eta Iraunkortasuneko zuzendariak, ekimenaren eta Industria Deskarbonizatzeko Foro berriaren erakunde koordinatzailea den aldetik, ekimenaren berri eman du, eta egindako aurrerapenak azaldu ditu. “Ekosistema industrial sendoa eta berritzailea garatu nahi dugu”. Lau eremu ditu: eraginkortasun energetikoa, elektrifikazioa, hidrogeno berdea eta CO2 biltegiratzea. Deskarbonizazioa bultzatzeko dauden laguntza-mekanismoak aipatu dira osoko bilkuran, eta deskarbonizazioko PERTE aipatu da. Horren oinarri arautzaileak duela gutxi argitaratu dira.
Osoko bilkura amaitzeko, klusterren arteko lan-dinamika aurkeztu da. Dinamika hori abian jarri da Energia Klusterrak (José Ignacio Hormaeche zuzendariaren bidez) Industria Deskarbonizatzeko Foroaren lehen topaketan, eta honela definitu du: “irtenbide teknologikoen eskaintzaren eta enpresa-eskariaren arteko elkargunea”. Lau saio paralelotan, zementuaren (ACLIMAk aurkeztua), siderurgiaren (SIDEREXek aurkeztua), galdaketaren (AFVk aurkeztua) eta ore eta paperaren (Paperaren Klusterrak aurkeztua) sektoreak deskarbonizatzeko ibilbide-orriak aurkeztu dira.
Era berean, Net-Zero Basqueko Ibilbide Orrietan lehenetsitako deskarbonizazio-teknologien eta -irtenbideen inguruan taldean lan egiteko hiru dinamika izan dira, hala nola “Eraginkortasun Energetikoa”, “Bero Ponpa eta Elektrifikazioa” eta “Oxierrekuntza eta Hidrogenoa”. Saio paralelo bakoitzean, Energia Klusterrak erronka teknologikoak aurkeztu ditu, baita teknologia bakoitzari lotutako balio-katearen lehen bertsioa ere. Hori guztia osatzeko, aurkeztutako teknologien zenbait azterketa-kasu garrantzitsu azaldu dira. Saio paralelo horien helburua garapen teknologikoko proiektuen ideiak eta proposamenak identifikatzea da, klusterrek proiektu pilotuei eta erakusleei ekiteko enpresa-interesa zehazten eta bultzatzen lagun dezaten.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?