Ana Beobide Ekonomia eta Enpresa Zientzietan lizentziatu zen Deustuko Merkataritza Unibertsitatean, Kanpo Merkataritzan masterra egin zuen unibertsitate berean, eta Enpresa Zuzendaritzan masterra egin zuen, goi-zuzendaritzako programa batekin, Enpresa Institutuan. Ibilbide profesionala Energiaren Euskal Erakundean (EEE) hasi zuen 1987an. Hortik aurrera, AB Asesores Norte, La Caixa, Alantra Welth Managment, Grupo Minersa, Sociedad Rectora de la Bolsa de Bilbao, Grupo BME edo Petronor enpresetako zuzendaritza-taldeetan eta administrazio-kontseiluetan parte hartu du. 2010az geroztik, Grapheneako bazkide-sortzaile eta kontseilari gisa dihardu, balio erantsi handiko grafenoaren ekoizpenean munduko lider den euskal konpainian. Horregatik, besteak beste, Joxe Mari Korta saria jaso berri du. Hain aitorpen entzutsua jaso zuenean, egindako ibilbideari eta sentipenei buruz hitz egin zuen Made in Basque Country-ko mikrofonoen aurrean.
Urduri egoten al zara horrelako ekitaldietan?
Biharamun emozionala izan ohi da hurrengo egunean. Momentua hunkigarria da, ekitaldian maitasuna transmititzen dizun jende askorekin bat egiten duzu. Gainera euskaldunoi pixka bat kostatzen zaigun zerbait da, beraz, sentsazio hori bi aldiz atsegingarria da. Baina aitortzen dut gaur nekatuago nengoela; hala ere, jarraitzeko gogoz. Aitortzak borrokan jarraitzeko indarra ematen dit.
Hain ibilbide oparoarekin, eta hainbeste sektoreren ezagutza eta informazio baliotsuarekin… Nola ikusten duzu euskal enpresa?
Indargune asko ditugu. Oso ekonomia industriala gara, eta hori oso ona da egoera ekonomiko osorako. Gure enpresak, oro har, nahiko jakitun dira nazioarteko merkatuan etxeko lanak egin behar direla. Horietako asko oraintxe ari dira digitalizazio-proiektuak eta deskarbonizazio-proiektu handiak egiten. Baina lurralde txikia gara, eta, jakina, tamainak eta demografiak eragina dute jarduera horietan; beraz, betebehar asko ditugu egiteko daukagun une konplexu honi aurre egiteko.
Gaur egungo ezegonkortasunak nola eragin diezaieke euskal enpresaburuei?
Industriaren pisuak, zehazki EAEko BPGd-ak, Espainiako gainerako herrialdeetan baino ehuneko handiagoa du, baina Europako herrialde askoren azpitik gaude; horregatik, handiagoa izatea gustatuko litzaiguke. Horrek, inguruaren egoerarekin, interes-tasekin, zorraren igoerarekin, konplexutasun geopolitikoarekin batera, zer datorkigun ez jakitea eragiten du. Horregatik saiatzen naiz beti gauzak aukera gisa ikusten. Aldaketak aukerak dira, eta gure enpresariek badute nahikoa adimen aldaketa horiek sartzeko. Europan dugun posizioari buruz Innobasquek eman dizkigun berrikuntza-zifrak itxaropentsuak dira, baina oraindik bide luzea dugu egiteko.
Graphenea bezalako enpresa bat, munduko liderra da bere merkatu-nitxoan, uste duzu eredu izan daitekeela beste enpresa txiki eta ertainentzat?
Proiektu bat hutsetik hasten duzunean, Graphenearen kasuan bezala, arrisku handia dakarren abentura bat da, eta, azkenean, berrikuntza mota horretan pentsatzen duzunean, gure Europako geografiaz haraindiko herrialdeetan pentsatzen duzu. Baina erabakitzen duzunean eta hemen kokatu nahi den talentua bilatzen hasten zarenean, hemen ere aurkitzen duzu. Beraz, bai, eredu izan nahi nuke beste enpresa txiki eta ertainentzat. Liderrak gara, baina merkatu txikietan lasterketa hauek iraupen luzekoak dira; beraz, pazientzia izan behar da, inbertitzen jakin eta epe luzera begiratu.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?