Elirecon, hiru hamarkada hondakin sanitarioen tratamenduan

Elirecon 1995ean jaio zen, gaur egun enpresako zuzendari nagusia den Esther Gonzalezen aitaren eskutik. Irungo aduanan lan egiten zuen, eta behin mugak irekita, lanik gabe geratu zen. Orduan familia osoa Frantzian bizi zen. Enpresa sortzeko ideia aitak Frantziako herrialdeko osasun-zentro batera egindako bisitan sortu zen. “Ospitalera sartu zenean, han sortzen ziren hondakinekin zer gertatzen zen galdetu zuen, eta azaldu egin zioten. Eta ondoren Espainiara egindako bidaia batean konturatu zen hemen ez zela inolako irtenbiderik aplikatzen hondakin horiek kudeatzeko. Hori izan zen Elireconen abiapuntua “, azaltzen du Gonzalezek. 

Gaur egun, sortzailearen hiru seme-alabek lan egiten duten familia-enpresa da. Hondakin sanitarioak tratatzen ditu eta Euskadin, Nafarroan, Kantabrian, Errioxan, Aragoin eta Frantzian garatzen da, familia osoak ondo ezagutzen duen herrialdean. “Elirecon lehen aldiz aurkeztu zenean Frantzian lehiaketa publiko batera, esan ziguten ez genuela lortuko, oso zaila izango zela. Eta han  orain hondakin sanitarioak biltzen ari gara, Irungo plantara ekartzeko. Abantaila asko genituen: frantsesa badakigu eta frantses asko ezagutzen ditugu”, dio Gonzalezek. 

Hala ere, prozesu zaila da, izan ere, bi herrialdeak Schengen eremukoak izan arren, osasun-hondakinentzat kontrol zorrotzak daude oraindik esportazio- eta inportazio-prozesuetan, eta horietan dosierrak bete behar dira, eta agintari eskudunek bertan egon behar dute dagozkien baimenak emateko. 

Gainera, hondakin sanitarioak kudeatzeko teknologia sinplea bada ere, Elirecon inguruan dagoen guztia “oso aurreratuta” dago. Gonzalezen esanetan, “Frantziatik gure lantegira etortzen direnean harrituta geratzen dira, urte askotan haien azpitik ikusi gaituztelako”, izan ere, “Elirecon punta-puntakoa da informazioaren izapidetze telematikoan. Txoferrak PDArekin joaten dira eta hondakinak mezularitza-enpresa bat balira bezala jasotzen dituzte. Beste toki batzuetan eskuz eta paperean egiten dira oraindik oharrak”. 

Enpresak ingurumen-kalitatearen hainbat ziurtagiri ere baditu. “Iraunkortasuna da gure eguneroko gerra”, adierazi du zuzendari nagusiak, eta onartu du “zenbat eta hondakin gehiago izan, orduan eta gehiago fakturatzen dugula, baina 20 urte daramatzagula horiek murrizten saiatzen”. Elireconek, halaber, hainbat osasun-zentrori ikastaroak ematen dizkie hondakinak minimizatzen ikasteko. 

Gainera, duela 25 urte, Elirecon hondakin sanitarioak tratatzeko edukiontzi berrerabilgarri handiak ezartzen Espainiako lehen enpresa izan zen. Horrela, erabilera bakarreko edukiontziaren erabilera murrizten zen, baita hondakin plastikoena ere. “Guk hondakinak tratatzen ditugu eta arriskutsuak izatetik ez-arriskutsuak izatera pasatzen ditugu. Ondoren, zabortegira edo erraustegira eramaten da. Orduan, amaierara iritsi arteko prozesuan, plastiko kantitatea txikiagoa izatea eragiten dugu”, azaldu du zuzendari nagusiak. 

Etorkizunari begira, Elireconen helburua, Gonzalezek dioen bezala, “bizirik irautea” da. Gainera, enpresak Frantzian eta Aragoin finkatu nahi du, eta euskal merkatuaren zati bat berreskuratu. 

SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duen eragileetako bat da, energiaren, fabrikazio aurreratuaren, bio-osasunaren eta nanozientziaren arloetan espezializazio adimenduna bultzatzeko.