Gizarteak, ekonomiak eta industriak klima-aldaketaren erronketara egokitu behar dute. Egokitzapen hori sektore eolikora ere iristen da, haize-boladak gero eta handiagoak baitira, eta haize-sorgailuen erresilientzia funtsezkoa izango baita etorkizunean. Ildo horretan sortu zen MEEVCE II, Elkartek 2024 programak finantzatutako proiektua, sektorea eraldatzeko erronkaren aurrean lan egiten duena, diseinu-denborak murriztuz eta tresna birtual berriak ezarriz.
MEEVCE II-k turbina eolikoetako osagai kritikoen erresilientzia eta fidagarritasuna bermatuko duen diseinuko metodologia ebolutiboa garatzeko beharrezko ezagutza sortzea du helburu (batez ere, errotorean eta potentzia-trenean kokatutakoak). Ikerlan buru duen partzuergo bat ari da lanean, eta Bearinn (Laulagun enpresako I+G unitatea), Ceit eta Mondragon Unibertsitatea ere bertan daude, Energia Klusterraz gain.
Iraganera begiratzea garrantzitsua den arren, etorkizunera begiratzea ere ezinbestekoa da: gaur egun, sorgailuak 30 urtera arteko bizitza baliagarria izateko diseinatuta daude, eta funtzionatzeko behar dituzten haize-profilak datu historikoen arabera definituta daude. Hala ere, klima-aldaketak gero eta haize gogorragoa dakar berekin.
“Haize-sorgailuaren osagaien erresilientzia hobetzea, sortzen denetik benetako baldintza operatiboetan funtzionatzen duen arte, funtsezko erronka da energia eolikoaren epe luzerako iraunkortasunerako eta eraginkortasunerako. Erresilientzia diseinu-irizpidetzat hartzen ez den arren, etorkizunean lehia-parametro diferentziala izan daiteke osagai eolikoen fabrikatzaileentzat”, diote Ikerlanetik.
Hala, espero da MEEVCE II-k aurrera egitea sendotasunaren ebaluazioan eta sistemak funtzionatzen jarraitzeko duen gaitasunean, aldaketak gertatu arren, diseinu-fasean eta hainbat agertoki eta haize-aldaketetarako eragiketa-fasean duen erresilientzia aurreratzeko. Horretarako, eskala txikiko saiakuntza-prozedurak edo -bankuak asmatu, garatu, diseinatu eta erabiltzea du helburu, klima-aldaketaren ondoriozko etorkizuneko baldintza/karga baliokideak laborategi-eskalan erreproduzitzeko, eskala errealean.
Proiekturako, partzuergoko kide diren erakundeek hainbat osagai “kritiko” hautatu dituzte, akats mekanikoen tasaren eta haustura-kasuetan ekar ditzaketen mantentze-kostu altuen arabera ebaluatzeko. Pala, errodamendua, ardatza eta biderkatzailea dira, horien degradazioak murriztu egiten baitu turbinaren potentzia-ahalmena.
Bazkide bakoitza gutxienez osagai eoliko kritiko baten azterketa eta modelizazio ebolutiboan zentratuko bada ere, “ikertu beharreko degradazio-fenomenoak eta teknologiak komunak dira, eta interes argia dute proiektuan jorratzen diren teknologiek”, azaldu du Ikerlanek. Horregatik, MEEVCE II-k hiru degradazio-mekanismo izango ditu ardatz: higadura, arrailen hedapena, eta errodamenduaren eta haren hausturaren barne-elementuen degradazioa.
SPRI Taldeak euskal enpresen I+G bultzatzen du tresnekin, aktiboekin, laguntzekin, lantalde eta aliantzekin, ikerketa sustatzeko eta teknologia berriak sortzeko. Elkartek, Emaitek edo Hazitek bezalako I+Grako laguntza programak kontsulta itzazu.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?