Orbik Cybersecurity Ikerlan euskal zentro teknologikoko start-up bat da, eta, Eusko Jaurlaritzaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin, 2023aren hasieran sartu zen zibersegurtasun industrialaren merkatuan, produktu elektronikoen zibersegurtasunean eta nazioarteko arauen araberako kanpoko akreditazio-zigilu bat eskaintzean zentratutako estatuko erreferentziako enpresa gisa. Orain, berriz ere aitzindaria da, kooperatiba bihurtzen den lehen star-tup-a teknologikoa baita, ekintzailetza teknologikoko modu berri baten eredu bihurtuz. Mondragonek (bere Sustapen Zentroaren eta Ezagutza Dibisioaren bidez) eta IKERLANek sinatutako hitzarmen baten esparruan egin du. Hitzarmen horren bidez, 10 milioi euro baino gehiago mobilizatu nahi ditu datozen lau urteetan, taldearen aktibo teknologikoak merkatura transferitzea sustatzeko, eta Eusko Jaurlaritzaren laguntza izango du, SPRI taldearen Basque Tek Ventures programaren bidez.
Sortu zenetik zehaztutako bide-orriari jarraituz eta 1,8 milioi euroko finantziazio-erronda itxi ondoren, ORBIKek gaur amaitu du kooperatiba bihurtzeko prozesua, eta, gainera, bultzada handia jaso du datozen urteetan hazten jarraitzeko.
Sozietate mugatua kooperatiba bihurtzeko prozesua formalizatu dute gaur Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburu Mikel Jauregik, MONDRAGONeko presidente Pello Rodriguezek, IKERLANeko zuzendari nagusi Ion Etxeberriak eta ORBIK CYBERSECURITYko zuzendari nagusi Salvador Trujillok, zentro teknologikoak Arrasaten duen egoitzan egindako ekitaldi batean.
ORBIK CYBERSECURITY da MONDRAGONen barruan sortu den lehen start-up kooperatiboa, baina laster beste batzuk etorriko dira, zibersegurtasun industrialean espezializatutako kooperatiba berria baita MONDRAGON eta IKERLANek sustatu nahi duten enpresa teknologiko kooperatiboen eredu aitzindari baten bide-erakuslea. Horretarako, bi erakundeek lankidetza-hitzarmen bat sinatu dute, datozen lau urteetan 10 milioi euro mobilizatzeko, Euskadin start-up kooperatibo berriak sortzeko. Estrategia berritzailea da, eta lurraldean sustraitzea lehenetsi nahi du, jabetzari eta kudeaketari eutsiz, enpresa mota horiek gure inguruan sortzen duten ezagutza zainduz eta herrialdean etorkizuneko enplegu kooperatiboaren sorrera bultzatuz.
“ORBIK CYBERSECURITYrekin, eta datozen urteetan Euskadin eraiki eta errotu nahi dugun ekosistemarekin, erakutsiko dugu posible dela abangoardiako berrikuntza eta teknologia konbinatzea eredu ekonomiko iraunkor batekin, balio kooperatiboetan oinarritua, epe luzerako ikuspegiarekin, eta gure inguruan kalitatezko enplegua eta aberastasuna sortzeko gai izateaz gain, modu solidarioan banatzeko ere gai dena”, adierazi du Etxeberria Ikerlaneko zuzendari nagusiak. “MONDRAGONekin egindako akordioak lan-esparru bat ezartzen du, eta ORBIK CYBERSECURITYrekin ireki dugun eta laster beste ekimen batzuek jarraituko duten bide horri estaldura finantzarioa eta korporatiboa bermatzen dio”. Izan ere, Etxeberria ziur agertu da 2025eko lehen hiruhilekoan IKERLANeko start-up berri batek ORBIK CYBERSECURITYren bide bera egingo duela, baina ez du xehetasun gehiago eman nahi izan. “Gainera, Eusko Jaurlaritzaren laguntza funtsezkoa da IKERLANentzat, ekimen honek Euskadirentzat duen garrantzia bermatzen baitu”, amaitu du Etxeberriak.
Pello Rodriguez MONDRAGONeko presidenteak, bere aldetik, ORBIK CYBERSECURITY kooperatiba bilakatzea “Korporazioan ilusio bereziarekin” bizi izan dela onartu du eta MONDRAGON eta IKERLANen artean sinatutako hitzarmena balioan jarri du “horrelako etorkizuneko proiektuak behar ditugulako MONDRAGONen eta Euskadin”. Era berean, uste du ekimen honek “agerian uzten duela MONDRAGONek duen ekintzailetza-ekosistema bakar eta bereizgarria, Ezagutza Dibisioaren gaitasun teknologikoak eta talentua garatzeko ahalmen ekintzailetza finantzatzeko eta sustatzeko tresna korporatiboekin eta gainerako dibisioen industria- eta enpresa-esperientziarekin konbinatzen dituena”. Azkenik, eskerrak eman dizkio IKERLANi ORBIK CYBERSECURITY sortzeko eta eraldatzeko prozesuan erakutsi duen ausardiagatik eta koherentziagatik.
Zentzu horretan, Mikel Jauregi sailburuak nabarmendu duenez, “Euskadiren etorkizuna industriaren bidez idazten da, eta ORBIK CYBERSECURITYren kasuak abangoardian kokatzen laguntzen digu, kasu honetan zibersegurtasunaren industrian. Sektore honetan erreferenteak gara Europan, milioi biztanleko EBko zibersegurtasun batez bestekoa laukoizten dugu. Etorkizuneko industria digitala da, berrikuntzaren eta teknologiaren aldeko apustua egiten du, eta ezaugarri horiek biltzen ditu ORBIKek. Baina, gainera, Euskadin oso gurea den zerbaiten forma hartzen du, kooperatibarena, non langile guztiek berezkotzat sentitzen duten enpresa, eta modu kolektiboan egiten dute arraunean, helburu komun baten atzetik. Gaur, jauzi kualitatibo bat egin dugu, oinarri teknologikoko ekintzailetzatik abiatu eta enpresa gisa finkatzeko proiektu batekin. Proiektu horren helburua da balio-kateko enpresak bultzatzea eta inguruan garapen ekonomikoa eta enplegua sortzea. Alde horretatik, Eusko Jaurlaritzaren, MONDRAGONen eta IKERLANen arteko lankidetza publiko-pribatua funtsezkoa da gure herrialdeak aurrean dituen etorkizuneko erronkei aurre egiteko gai izateko”.
Bere ibilbide orria kooperatiba bihurtuz amaitu izana ez da ORBIK CYBERSECURITYren lehen urteko lorpen bakarra izan, ORBIK CYBERSECURITYk hasierako hazkunde itxaropenak gainditu dituelako. Dagoeneko 20 profesional baino gehiagoko taldea du eta 2024. urtea 700 000 euroko fakturazioarekin itxi zuen. 2025erako, enpresak bere ekipoa eta diru-sarrerak bikoiztea du helburu.
“Oso pozik gaude, oro har, proiektuak izan duen bilakaerarekin, eta, bereziki, hain talentu handiko pertsonak proiektura erakartzeko eta hain epe laburrean hain garrantzitsuak diren enpresen konfiantza irabazteko gai izan garelako. Oso eskertuta gaude gure bezeroei beren produktuen zibersegurtasuna gure esku uzteagatik, eta, jakina, IKERLANi, MONDRAGONi eta Eusko Jaurlaritzari laguntzeagatik. Gainera, bereziki atsegin dugu euskal sektore teknologikoa garatzen laguntzea eta negozio eta enplegu aukera berriak sortzea gizartearentzat eta ekonomiarentzat hain garrantzitsua den zibersegurtasun arloan. Ziur nago ORBIK CYBERSECURITY etorkizun handiko enpresa dela, eta datozen urteetan arrakasta partekatu gehiagoz hitz egiten jarraituko dugula ”, azpimarratu du Salvador Trujillok, ORBIK CYBERSECURITY kooperatibako zuzendari nagusiak.
ORBIK CYBERSECURITY IKERLANen Digilab laborategiaren instalazioetan dago, Arrasaten (Gipuzkoa), ENACek, Espainiako Akreditazio Erakunde Nazionalak, zibersegurtasuneko UNE17025 arauaren arabera egiaztatutako Espainiako zibersegurtasun industrialeko lehen laborategiaren ondoan. Kooperatiba berriaren bezero nagusien artean, sektore elektrikoko enpresak nabarmentzen dira, baita ekipo ondasun industrialak, garraioa, makina-erreminta eta zibersegurtasun produktuak dituzten enpresak ere, iec62443-4-2 araudia bete beharko dutenak. Gainera, Europako Cyber Resilience Act legeria berriak zibersegurtasun-baldintza berriak ezartzen ditu, eta horrek bultzatu du ekimena.
IKERLAN zentro liderra da teknologiaren transferentzian eta industriari balio lehiakorra ematen. Soluzio integralak eskaintzen ditu, hiru arlo handitan hainbat domeinu teknologiko konbinatuz: teknologia digitalak eta adimen artifiziala, sistema elektroniko txertatuak eta zibersegurtasuna, eta teknologia mekatronikoak eta energiaren alorrekoak. Gaur egun, 420 pertsonak osatzen dute lantaldea, eta Arrasaten, Donostialdean eta Bilbon ditu egoitzak. MONDRAGON Korporazioko eta Basque Research and Technology Alliance-ko (BRTA) kooperatiba kide gisa, IKERLAN enpresa-eredu jasangarri, lehiakor eta etengabe eraldatzen ari dena da. 2023az geroztik, IKERLANek hiru start-up berri merkaturatzen lagundu du zibersegurtasunaren, energia-biltegiratzearen eta kirolari aplikatutako EIren alorretan. Hiru start-up horiek 3,2 M€ baino gehiagoko finantziazioa lortu dute, eta 20 lanpostu baino gehiago sortu dituzte.
MONDRAGONek lau negozio-arlo ditu: Finantzak, Industria, Banaketa eta Ezagutza. Proiektu heterogeneoa, 92 kooperatibek osatua, 70 500 pertsona inguru enplegatzen dituena eta bere giza dimentsioagatik, inpaktu sozialagatik eta lehiakortasunagatik ezaguna dena. MONDRAGON lankidetza lanaren munduko erreferentea da, EAEko enplegatzailerik handiena eta Estatuko garrantzitsuenetakoa. 2023an 11 000 milioi eurotik gorako salmentak eta 369 milioiko inbertsioak izan zituen, eta berrikuntzaren alde egin duen apustua nabarmena da: 2008. urtean I+Gn lanaldi osoko pertsonak okupatzen ditu, 2023an I+Gra bideratutako baliabideak 186 milioi eurokoak izan ziren eta indarrean zeuden patente-familia guztiak 387 ziren. Zentro teknologikoen (5) eta I+G unitateen (7) artean, MONDRAGONek 12 erakunde biltzen ditu, eta horiek, unibertsitatearekin eta ikastetxeekin batera, negozio berriak sortzera bideratutako berrikuntza eta ekintzailetza ekosistema osatzen dute.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?