AIDTEC Solutions :“Ekintzaileak zaindu egin behar ditugu”

Izaskun Oribe.

Izaskun Oribe bokaziozko ekintzaileak 2024ko Enpresari Gaztearen Saria jaso du orain dela gutxi AJEBASKen eskutik, AIDTEC Solutions startupean egindako lanarengatik. Nekazaritza jasangarriagoa lortzeko soluzioen garapenean espezializatutako startupa da. Industria Ingeniaritza ikasi zuen Deustuko Unibertsitatean, eta, gero, Mahastigintza eta Enologiako masterra. Balio anitzeko profesionala da. “Oso indartsua iruditzen zait diziplinak batzea. Horregatik, zerbait ikasteko aukera dudan bakoitzean, aurrera egiten dut”, esan du. Baieztapen horren paradigma ukaezina da bera, eta enpresa-egitasmoen defendatzaile sutsua. AIDTECen burua izateaz gain, Osoak (plaka elektronikoak fabrikatzen dituen Enplegu Zentro Berezia) enpresaren gerentea da Oribe, eta SAITECen CEOa eta sortzaileetako bat. Horrez gain, AAn adituak diren datuen zientzialarien komunitate bat, Kopuru izenekoa, bultzatzen du. “Herrialde batean sortzen den aberastasunaren zati garrantzitsua dira ekintzaileak, eta, hortaz, zaindu egin behar dira”, esan du.

Nola laburtuko zenuke zure ibilbide profesionala?

Askotarikoa, egia esan. Industria Ingeniaritza ikasi nuen, eta, beti esaten dudan bezala, behin eta berriz aukeratuko nuke karrera bera, baina, aldi berean, beste asko ere ikasiko nituzke. Hori dela eta, askotariko arloetan garatu naiz: aholkularitza, marketina, kontsumoaren elektronika, logistika, topografia… Azkenean, bitxia bada ere, ibilbide horretan etengabe ikasi dut, eta orain nagoen lekura iritsi naiz. Eta, atzera begiratuta, bidaia osoak zentzua izan duela sentitzen dut. Gainera, beti jakin izan dut familiaren mahastiari jarraipena eman nahi niola, baina oraindik ez nekien nola egin. Orain, azkenean, bide honek beti izan dudan helburu horretara eraman nauela ikusteak oso harro sentiarazten nau.

Alderdi asko dituzula esan liteke?

Pixka bat bai. Sofan esertzea ez al zaidan gustatzen galdetzen didate nire lagunek. Eta, bai, gustatzen zait, ez dut gezurrik esango; baina, bestetik, segituan hasten naiz gauza berriak egiten. Izugarri gustatzen zait ikastea, ikertzea eta praktikan jartzea. Eta, gainera, oso indartsua iruditzen zait diziplinak batzea. Horregatik, zerbait ikasteko aukera dudan bakoitzean, aurrera egiten dut. Uste dut hori aitagandik datorkidala: ohiko autonomoa zen; mahastizaina izateaz gain, ingeniaria zen, eta obrako proiektuak egiten zituen, beti ikastaroren batean zegoen, ikasten… Nahiko erreferente geldiezina hura ere. Hori dela eta, ni, ingeniaria izateaz gain, MBA eta marketinaren munduan sartu nintzen, ikusi nuelako erabilgarria izango zitzaidala ekintzailetzarako eta enpresarako. Eta, gero, mahastigintzan eta enologian sartu nintzen, landa eremuko nire ezagutzak indartzeko.

Zer testuingurutan sortu zen AIDTEC Solutions?

Bi katalizatzaile giltzarri izan zituen proiektuak: batetik, 2022an SC (Sozietate Zibila) bat sortu nuen nire ahizparekin, nire aita buru zela, familiako mahastiari jarraipena emateko. Nire aita % 100 agintean egon gabe plan hark zentzurik ba ote zuen ikusi nahi genuen. Baina, gainera, urte hartako mahats-bilketan zehar, Iñigo eta biok oso sartuta geunden mahastiaren munduan, eta ikusi genuen landak potentzial handia zuela datuak emateko eta, hala, erabaki hobeak hartzeko.  Iñigo aditua da datuak digitalizatzeko eta aztertzeko proiektuetan, eta argi ikusi zuen: aukeraz betetako agertoki berde bat zen hura, eta lanari ekin genion.

Zein dira startuparen helburuak?

Nekazariei eta upategiei laguntzea, erabaki hobeak hartu ahal izateko. Sektore honetan, kostuak gora doaz, eta marjinak murrizten ari dira. Gainera, agente klimatikoak ez dira kontrolatzen, eta funtsezko eginkizuna dute. Landa eremuko lana optimizatuko duten erabakiak hartzeko gaitasuna izatea funtsezkoa da. Hain zuzen ere, gure helburua ez da teknologia erabiltzea bakarrik. Aitzitik, nekazariekin batera eta nekazariei zuzenduta soluzioak sortzea da gure helburua. Haien arazoak konponduko dituzten soluzioak, landa inguruneko aldagai horiek guztiak datuetara pasatzen laguntzeko; izan ere, eurek oso ongi ezagutzen dituzte aldagai horiek, senaren eta urtetako esperientziaren ondorioz.

Proiektua dagoeneko errealitatea da? Hau da, martxan al dago egunerokoan?

Martxan dago, bai. Duela urte pare bat hasi ginen gure teoria baliozkotuko zuten lau traste garatzen, eta, gaur egun, lurraren eta landareen parametroak neurtzen ari dira mahastian. Urte eta erdi daramagu datuak biltzen. Prozesu honetan, soroan bezala, erein egin behar da, handik denbora batera uzta jaso ahal izateko. Informazio horrekin guztiarekin, erabakitzeko ahalmena eman diezaiekegu nekazariari eta upategiari, jasotzen ditugun parametroetan oinarrituta; eta kanpoko parametroekin ere gurutza ditzakegu.

Ekintzailetza konplexua dela esango zenuke?

Nire ustez, argi-ilunak ditu. Ez dut ekintzailetza deabrutu nahi, baina ez da bide erraza; ez da ideia handi bat izan eta lehenengoan dena ongi irtetea. Lana eskatzen du eta, motibazioa baino gehiago, konstantzia. “Ezezkoz” betetako bidea da, eta, beste jarduera batzuekin uztartuz gero, zer esanik ez. Dena den, ahalegin horrek merezi du proiektua gutxika aurrera irteten dela ikusten duzunean. Eta, bidean zehar, aldatzen doa. Izan ere, horrenbeste maite zenuen ideia horrek esanahi berriak hartzen ditu merkatua eta beharra benetan ezagutzen dituzunean.

Zer mezu igorriko zenieke ekintzailearen inguruko eragile guztiei?

Mesedez, hura sustatzeko, babesteko eta ikusarazteko. Izugarria da gazteei galdetzea zenbatek izan nahi duten ekintzaileak, eta har hori inork ere ez sentitzea. Are, gertatu zaigu gure ingurukoek honelako galderak egitea ere: “Merezi du zoramen horrek?”; “Aberastuko zineten, ezta?”; “Zuk bai zuk gogoak nahasteetan sartzeko”… Bada, merezi du, ematen diguna baino gehiago kostatzen da, eta gustatzen zaizkigu nahasteak. Eta uste dut pentsamolde hori aldatu behar dela: herrialde batean sortzen den aberastasunaren zati garrantzitsua da ekintzailea eta, hortaz, zaindu egin behar da.

Zer gomendio emango zenioke pauso hori ematea pentsatzen ari den norbaiti?

Beldurra ematen duela, baina, batzuetan, beldur eta guzti egin behar dela. Informatuta joanda, laguntza ona izanik eta betiere B, C edo are Z planak izanda, bidea posible da (eta ez dut esaten gogorra ez denik). Guk beti pentsatu dugu bermatuta dugun bakarra ikaskuntza dela, eta hori geurekin eramango dugu, bai ala bai. Eta, gainera, proiektuak hasteko laguntza ematen duten erakunde asko daude, hala nola BIC Araba, unibertsitate-programak eta Euskadi mailako erakundeak. Horiek aukera handia dira ideia bat sortzen hasteko, negozio-ikuspegiarekin.

SPRI Taldeak bere kanaletan euskal enpresei beren jardueraren berri emateko aukera eskaintzen die. Zure proiektua gure gaiekin (I+G+b arloa, digitalizazioa, nazioartekotzea, ekintzailetza, berrikuntza…) lotuta badago, Zutaz mintzo gara ekimenean parte har dezakezu.