Robotika malgua: beren moldakortasunagatik euskal ETEari zuzenean aplikatzen zaizkion teknologiak

Argazkian, Damien Sallé, Tecnaliako Robotika Teknologiaren zeharkako koordinatzailea eta Tecnaliako Fabrikazio Aurreratuko robotikako merkatuaren arduraduna.

Robotikaren hilabetea Damien Sallé BDIH sareko robotika malgu eta kolaboratiboaren nodoko koordinatzailearen iritziarekin ixten da.

Damien Sallé ingeniari mekanikoa da, eta Frantziako Sistema Adimendunen eta Robotikaren Institutu entzutetsuan (ISIR) egin zuen doktoretza duela ia 20 urte. Robotika eta zerbitzuen punta-puntako enpresa den Robit-en ere lan egin zuen 5 urtez, eta hortik Tecnaliara mugitu zen fabrikazio aurreraturako robotika-aplikazioetan lan egiteko.

Gaur egun, nazioartean ezaguna den aditua da Damien, eta, besteak beste, BDIH sarearen robotika malgu eta kolaboratiboaren nodoa koordinatzen du.

Artikulu honetan, Damienek nodoko teknologiari, aktiboei eta talentuari, robotikako nazioarteko joerei eta nodoak euskal industriaren lehiakortasuna indartzeko egiten duen lanari buruzko ezagutzak partekatuko ditu.

BDIH sarearen robotika malgu eta kolaboratiboaren nodoak 25 aktibo baino gehiago ditu, 9 zentrotan banatuta (TECNALIA, TEKNIKER, IDEKO,CEIT, VICOMTECH, UPV/EHU, Mondragon Unibertsitatea, Innovalia, LORTEK). Horrez gain, hainbat adituk aholkularitza ematen diote euskal industriari, irtenbide praktikoak diseinatu, probatu, balidatu eta ezartzeari dagokionez.

Azken hamarkadan, nodoko kideek 50 euskal enpresarekin lan egin dute gutxi gorabehera, ekoizpen-prozesuak automatizatzeko eta fabrikazio-denbora murrizteko malgutasuna handitzeko aukera ematen dieten konponbide robotikoak aztertzeko.

Enpresa horien barruan azken kontsumitzaileentzat edo beste industria-enpresa batzuentzat amaitutako produktuen fabrikatzaileak, piezen edo osagaien hornitzaileak eta mekanizazio-enpresak sartzen dira, produktibitatea hobetzeko, azken produktuaren kalitatea bermatzeko eta segurtasuna bermatzeko, langileentzako arriskuekiko esposizioa minimizatuz.

Behar komun horietatik abiatuta, nodoa enpresentzat baliagarrienak diren aktiboez hornitu da, bezero bakoitzaren problematikari erantzun ahal izateko.

Adibide gisa, ikusmeneko azken teknologietan (ikusmen artifiziala, ultrasoinuak, termografiak …) oinarritutako kalitate-kontrolerako teknologia robotikoak sartzeak aukera ematen du akatsak automatikoki detektatzeko, eta, horri esker, produkzioko akatsa zerora iritsi daiteke. Ikuskaritza-teknikaren eta pieza-tipologiaren arabera, BDIHko robotika-nodoak hainbat soluzio robotizatu ditu probak egiteko. “Teknologia horiek kontakturik gabeko pieza bakoitzaren kontrol dimentsionala bultzatzen dute, tira, robotak pieza baliozkotu dezala” ziurtatzen digu nodoko koordinatzaileak.

Bestalde, robot malgu eta autonomoekin egindako manipulazio aurreratuari esker, zeregin konplexuak robotizatu daitezke, gaur egun automatizazioa errentagarria ez denean, robotei ikusmen-sentsoreak eta gaitasun konputazionalak emanez, “High mix low volume” fabrikazio-arazoari aurre egin ahal izateko; izan ere, bertan, pieza-aldaera asko daude eta bakoitzaren bolumena txikia da.

Aplikazioan eskatzen diren zehaztasunaren, abiaduraren eta sendotasunaren arabera (paletizazioa, Bin Picking – Kaxa batetik pieza bat hartzea ordenatuta egon gabe, kitting – Pieza hori kit/kutxa ordenatu baten barruan sartzea, langileak instalatu, salgaiak lekualdatu eta abar besterik egin behar izan ez dezan), hainbat ekipo daude teknologiaren bideragarritasuna probatzeko eta aztertzeko. “Aeronautikarako banatzaile hidraulikoen erreferentzia ugari ekoizten dituzten enpresekin lan egin dugu, adibidez, eta muntaia ia bateratu horiek robotizatzeko bideragarritasuna frogatu da”, dio Damien Sallék.

Robot bidezko osagaiak fabrikatzeko prozesuen automatizazioak, non fresatzeko, zulatzeko, errematxatzeko, leuntzeko eta beste lan batzuk egin baitaitezke, elementu osagarriak behar ditu, hala nola ikuspen- eta indar-sentsoreak, robota automata batetik sistema malgu eta moldagarri batera eraldatzeko. Horri esker, lan horiek eskatzen duten zehaztasun eta sendotasunarekin egin daitezke. “Esperientziaz dakigu prozesu horiek robotizatzea lortzeko prozesu-robot binomioa optimizatu behar dela. Zer esan nahi dut honekin? Adibidez, zulatzeko prozesuak robotaren zehaztasunean eragiten du, eta alderantziz, robotaren zurruntasunak eta bibrazioak zulaketaren kalitatean “nabarmentzen du Sallék.

BDIH sareko nodoaren erantzuteko gaitasunaren beste adibide batean, nabigazio autonomoa bezalako teknologiek robot mugikorrekin barne-logistikarako zerbitzu sofistikatuak eskaintzea ahalbidetzen dute, eta ikusmenean eta simulazioan egindako garapen berriek produkzioaren malgutasuna areagotzen dute, elkarrekintza giza-robot seguruago eta kolaboratiboago baten bidez. “Plataforma mugikorrak eta beso robotikoak uztartu ditzakegu, garraiatu ez ezik, osagai mota guztiak detektatu, heldu eta manipulatu ahal izateko”, adierazi du taldeko koordinatzaileak.

BDIHen robotika-nodoa bereziki aktiboa da nazioarteko I+G+b jardueretan, nazioarteko abangoardia teknologikoa markatzen duten ekimenetan parte hartuz, hala nola SPARC, Eurobotics, AER-ATP edo EFFRA, besteak beste, eta erreferentziazko erakundeekin lan eginez, hala nola Montpellierreko Unibertsitatearekin, Fraunhofer IPA Institutuarekin edo Danimarkako DTIrekin, beste askoren artean, eta nazioarteko enpresa robotikoekin, hala nola ABB, Kuka eta Comau, integratzaile nazionalen eta europarren ekosistema osoaz gain.

“Euskal ETEen lurraldera eramaten ditugu Robottnet, ESMERA, ROSin eta RobotUnion bezalako Europako laguntzak, enpresa txiki eta ertainei eta startup-ei produktu eta aplikazio robotikoak garatzeko laguntza espezifikoa ematen dietenak”, nodoko koordinatzaileak ziurtatzen digunez.

“3D ikuspegiarekin esperimentatzen ari gara bin picking-erako eta manipulazio malgurako hainbat enpresarekin; teknologia horiek zuzenean aplikatzen zaizkio euskal industriari, haien moldakortasunagatik; gutxiago programatu behar da, eta horrezkero, aurrezkiak sorrarazten.

Jar zaitez BDIH sarearekin harremanetan, zure enpresa gehien interesatzen zaizkizuen irtenbideetara nola hurbil dezakegun jakiteko.