Aztik, BRTA euskal aliantzako kideak, minbizia duten pertsonei zuzendutako elikadura-soluzio berritzaileak garatu ditu, pazienteen nutrizio-eskakizunak ez ezik, haien zentzumen-alterazioak ere kontuan hartuta, jateko atsegina sustatu eta malnutrizioa prebenitzeko. ONCOFOOD du izena proiektuak, eta malnutrizioa saihestu edo arintzea du helburu , paziente onkologikoen nutrizio-premia espezifikoak asetzera bideratutako soluzio-sorta baten bidez. Gainera, ekimen honek dastamenaren eta usaimenaren alterazioak konpondu nahi ditu, besteak beste, zapore arraroak (zapore metalikoa) estaltzen, gustua galtzen dutenentzako zaporea goraipatuz edo ahoko lehortasuna duten pazienteengan listua sortzea erraztuz.
“Tratamenduaren ondorioz, edo gaixotasunaren ondorioz, minbizia duten pazienteek albo-ondorio kaltegarriak izaten dituzte, hala nola dastamena galtzea, aho-zapore txarra, zapore metalikoa, zauriak ahoan, okadak eta jateko gogoa galtzea”, zehaztu dute Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko kide den zentro teknologiko honetan. Haien esanetan, efektu horiek “eragin handia” izan dezakete elikagaiak egunero hartzerako orduan: “jan-atsegina galtzen denean, gutxiago jaten da, eta, beraz, malnutrizioa jasateko arriskua handiagoa da eta errekuperazio prozesuak nabarmen oztopatzen dira”, ohartarazi dute.
Gaur egun, nutrizio klinikoaren merkatuak nutrizio-laguntzako produktuak eskaintzen ditu (irabiatuak edo pureak, oro har), baina produktu hauek ez dute arreta jartzen plazerrean, ezta paziente bakoitzaren elikadura-lehentasunetan ere. ONCOFOODen, pazienteen egunerokotasunean txerta daitezkeen produktuak proposatzen dira alternatiba gisa, hala nola zopak, kremak, edariak, gozagarriak edo postreak. Produktu horiek lortzeko, “osagai egokiak eta teknologia berritzaileak konbinatzen dira, soluzio bakar eta seguru horiek egitea ahalbidetuz”.
Ikertzaile-taldeak azpimarratu duenez, “proiektu hau pazienteetan zentratuta dago”, eta, beraz, teknologia zentroa lan handia egiten ari da, bai haiekin, bai haiek zaintzeaz arduratzen diren profesionalekin, “haien beharrak asetzen dituzten soluzio egokienak diseinatzeko”.
Orain arte, Aztik talde-saioak abiarazi ditu, pertsona horiek elikatzeko orduan dituzten zailtasun handienak identifikatzeko, eta ikertzaileek garatu beharreko produktuen tipologia lehenetsi ahal izan dute. Azken helburua onarpen handiena duten produktuak merkaturatzea da, kasu horietan ohikotasunez erabiltzeko, beste populazio-talde batzuetara estrapolatzeko, baita COVID-19a duten pazienteetara ere, horiek ere dastamen eta usaimen-nahasmenduak eta irensketa-arazoak baitituzte.
Aztik EIT Food partzuergo europarrak finantzatutako proiektu europar hau koordinatzeko ardura du, Erresuma Batuko Reading unibertsitatearekin eta Varsoviako unibertsitatearekin, Maspex (Polonia) eta Natural Machines (Bartzelona) enpresekin; eta Onkologikoa eta Bizkaiko AECCarekin batera.
3D teknologia soluzio gisa
Gainera, proiektuak elikadura-teknologia berritzaileak erabiltzen ditu, hala nola 3Dko inprimaketa, disfagia duten edo prozedura kirurgiko baten ondoren aldi baterako dieta biguna behar duten pazienteentzako alternatibak lortzeko . Elikaduraren esparruan erabiltzen den fabrikazio gehigarriko teknologia honen bidez, deskribatutako sintomak dituzten pazienteentzako egokiak diren janariak eta aperitiboak lortu ahal izango dira. Izan ere, “plater bakoitzaren edukia nahi diren mantenugaiekin pertsonalizatzeko, zaporeak bereizteko eta kasu bakoitzerako testura egokia emateko aukera ematen du, pure formatuko janaria behar dutenen menuen monotonia aldatzeko”, azaldu dute zentro teknologikotik.
3D inprimagailuak sukaldeko labe baten tamaina du eta kapsula batzuk ditu ospitaleetan erabili ohi den janaria kargatzeko. Kapsulen edukia nahastuz, eta zehaztasun handiko sistema bati esker, hiru dimentsiotan lortu nahi diren testura eta diseinua lortzen dira. “Gaur egun, 10 minutuan plater bat inprimatzeko gai da, baina denbora hori murrizteko eta zerbitzua hobetzeko lanean ari gara”, azaldu dute proiektuko ikertzaileek.
Euskal enpresen artean berrikuntza bultzatzeko, enpresa txiki eta ertainetatik konpainia handietaraino, SPRI Taldeak Hazinnova eta Innobideak bezalako programak eta laguntzak ditu. Hemen kontsulta daitezke.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?