Euskadik bere hamargarren prestigio-aitorpena lortu du Europako Ikerketa Kontseiluan

CIC biomaGUNEko Maurizio Pratok ERCren azken beka lortu du, karbono nanopuntuak ikertzeko.

Deialdia hasi zenetik, 2007an, Euskadiko zentroetako hamar ikertzailek Europako Ikerketa Kontseiluak (ERC, ingelesezko siglengatik) bermatutako proiektuak garatu dituzte,  Advanced Grant zigiluarekin -beka aurreratuak, ingelesez-. Horietako azkena orain dela egun gutxi eman da. 

Errekonozimendu ospetsu honek Europa osoko proiektuak saritzen ditu, gizartearen erronka handiei ekar diezaieketen aurrerapen garrantzitsuak garatzeagatik. Horrekin batera, bost urteko lanerako hornidura garrantzitsu bat ematen da. ERCk Europan egiten dituen deialdietako sari handienak dira hauek. 

 ERC Advanced Grantsen aurtengo deialdian eman diren azken errekonozimenduen artean, euskal zentro batean lan egiten duen ikertzaile bati eskaini zaio beka. Errekonozimendua  CIC biomaGUNE ko Karbonoaren Bionanoteknologia taldearen buru den Maurizio Pratorentzat izan da. Prato Ikerbasque irakaslea eta Axa Chair da. Proiektua e-DOTS izenez ezagutzen da, eta ERCren bidez, 2,5 milioi euroko finantzaketa izango du hurrengo bost urteetan. 

Basque Research and Technology Alliance (BRTA) partzuergoaren ide den CIC biomaGUNEren baitan Europako Ikerketa Kontseiluaren zigilu horrekin  burutzen den hirugarren ikerketa da. Pratoren proiektuak karbono nanopuntuen (edo nanodoten) egitura eta propietateak ikertzen ditu. Nanopartikula esferiko horiek zenbait metodoen bidez sintetizatu ahal dira, propietate jakin batzuk lortzeko. Disolbagarriak direnez eta luminiszentzia dutenez, nanodotak gaixotasunak diagnostikatzeko baliagarriak izan daitezke eta, molekula terapeutikoak txertatuz, horiek tratatzeko balio dezakete. Propietateak nola eratzen diren eta nola aldatzen diren sakontzeaz gain, nanodot berriak aurkitzearen alde ere egiten du proiektu honek.  Robot baten bidez nanopartikula ezberdinak prestatuko dira, onenak zeintzuk diren aztertu eta horien ezaugarriak modulatu ahal izateko. 

 2017an,  CIC BiomaGUNEko zuzendari zientifikoak, Luis Liz-Marzanek, ERCren Advanced Grant bat eskuratu zuen. 2010ean beste ikerketa-zentro bateko kide zenean ere lortu izan zuen diru-laguntza hau, eta proiektua Euskadin garatu zen.    

Azken urteotan, euskal Advanced Grants-en kopuruak gora egin du, 2014tik gaur egun arte % 50a jaso dira. Oraintxe bertan, Ikerbasquetik nabarmentzen duten bezala, mota horretako lau proiektu daude indarrean. 

Advanced Grant bat lortu zuen lehen euskal erakundea Basque Center for Applied Mathematics (BCAM) izan zen, 2009an Enrique Zuazua eibartarraren ikerketa baterako. Zuazuak 2015ean jaso zuen Advanced Grant berri bat. BCAM bezala, Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU) bi aldiz lortu du ERC Advanced Grant bat: lehena 2010ean Angel Rubio ikertzailearen eskutik, eta bigarrena 2014an Luis Vegarekin. Basque Center on Cognition, Brain and Language (BCBL) erakundeak, Manuel Carreiras buru zuela, 2011n lortu zituen funtsak, eta Donostia International Physics Centerrek (DIPC), berriz, ERC Advanced Grant bat garatu du, Juan José Gómez Cadenas ikertzaileak 2014an lortutakoa. 

CIC bioGUNEk ere behin lortu izan du laguntza hau, 2017an, Jesús Jiménez BARBERO ikertzailearen bidez. 2017a, 2010. urtearekin batera, urterik emankorrena izan zen Euskadirako, deialdi horri dagokionez, bi ERC Advanced Grants lortu zirelako. Funts horiek eskualde honetara iritsi ez diren urteak ere egon dira:, 2007, 2008, 2012, 2013, 2016 eta 2018. Orain arte, Euskadin laguntza horien %100a gizonei eman zaie.