Euskadik tren arloko teknologia berritzailea aurkeztu du Berlingo Innotrans azokan
Eusko Jaurlaritzak babesa ematen die tren sektoreko mundu osoko azoka garrantzitsuenenean beraien produktuak aurkezten dituzten 30 euskal enpresa baino gehiagori.
Euskadik gero eta garrantzi handiago duen sektorearen potentzialtasunak aurkeztu ditu, urtean 1.700 M€ esportatzen ditu, industriako enpresa handiak eta konpainia auxiliar txikiak barne hartzen dituelarik.
CAFek ETS/Euskotrenekin lankidetzan aurrera eramandako CBTC sistema aurkeztu du, trenen segurtasuna eta eraginkortasuna hobetzen dituen zirkulazioaren kontrol adimentsurako sistema.
Euskadik bere teknologia guztia eta tren arloko produktu berritzaileenak aurkeztu ditu Berlingo Innotrans azokan, tren sektoreko mundu osoko azoka garrantzitsuenean. Antonio Aiz Azpiegitura eta Garraio sailburuordeak, Alex Arriola SPRIko zuzendariak, Imanol Leza Euskotreneko zuzendariak, Aitor Garitano ETSko zuzendariak, eta Maria Sarricolea BTI-Spri Alemaniako zuzendariak, osatutako Eusko Jaurlaritzaren ordezkaritzak laguntza eman die Berlin Messe jendetsuan euren produktuak aurkezten dituzten Euskadiko 30 enpresa baino gehiagori.
Euskadin, tren sektorea, ekonomian pisu gehien duen sektoreetako bat da, 7.200 pertsona ingururi ematen die lana, eta Estatu osoko sektorearen %40 inguru hartzen du. Hori dela eta, Euskadi erreferentziazkoa da tren industrian. Sektorean lan egiten duten pertsonen %51k ETEtan egiten du lan, eta gainerakoek enpresa traktoreetan. Tren sektoreari lotutako euskal enpresek 1.700 milioi euro inguruko balio globala esportatzen dute.
Industria sektoreari dagokionez bakarrik, eraikuntza, ingeniaritza eta kontsultoretza zerbitzuak alde batera utzita, esportazioak 560M€-tik gorakoak dira, eta jomuga nagusia Europa da, 314M€-ko balioarekin. Hori dela eta, oso garrantzitsua da 60 herrialdetako 3.000 erakusle baino gehiago dituen Innotrans azokan parte hartzea.
Azokaren testuinguruan laneko topaketa egin da, eta beste batzuen artean enpresa hauek hartu dute parte: CAF, Danobat, JEZ, Amurrio Ferrocarriles, Ingeteam, Lander, Nem Solutions, Virlab, Ikusi, Ceit-IK4, Goratu, Vitual Wave, Electrónica Arteche, Irizar, Gamarra, Grupos Diferenciales, Flexix, Newtek Solidos, Xubi engranajes, MB sistemas, Visiona, Cetest, Kimua group, Rail Sider, Transitia, Velatia, Vectia, Visual Line, Sener edo Idom; bai eta euskadin inplantazioa duten Bombardier, Patentes Talgo, Elecnor, eta Comsa. Hainbat esparru hartzen dituzten proposamenekin etorri dira guztiak: material mugikorra, trenbideko teknologia, seinaleztapena, simulagailuak, soluzio berritzaileak mantentze-lanetan eta big data, eta baita ingeniaritza zibila ere, tren sektorearen gaur egungo eskakizunen eremu guztia hartuz, izan ere, digitalaren eta berrikuntzaren aldeko apustua garrantzia bereziko alorra da, eta horretan euskal enpresek benetako lider bilakatzea lortu dute.
Aldi berean, Estatu mailako tren sektoreko enpresak biltzen dituen Mafex Clusterra ere bertan egongo da. Euskadiko enpresek oso parte garrantzitsua betetzen dute bai negozio zifrari dagokionez eta baita etorkizunean garapenerako aukera handiagoak erakusten dituzten alorretan duten presentziari dagokionez ere.
Azpimarratzekoa da, baita ere, Europa mailako tren operadore garrantzitsuenak biltzen dituen Community of European Railways (CER) erakundeko Zuzendari Nagusiaren presentzia. Euskotren modu ofizialean sartu da erakundean irail honetan bertan. Horrela, Euskotren CEReko kide den Estatuko bigarren operadorea bilakatu da, Renferekin batera, eta une honetatik aurrera, CEReko lan taldeetan parte hartu ahal izango du, Europar Batzordearen aurrean aholkularitza emateko lanean, Europar Batasuneko trenbide arautegiaren garapenarekin erlazionatutako alderdietan, Trenbideko Laugarren Paketearekin erlazionatutako guztian, batez ere.
Trenbideko zirkulazioaren kontrol adimentsua
CAF konpainiak, zirkulazioaren kontrol adimentsurako CBTC sisteman emandako aurrerapausoak aurkeztu ditu Berlingo azokan. ETSrekin eta Euskotrenekin sinatutako hitzarmenaren bitartez aurrera eramandako sistema da, CBTC Bilboko Metroaren 3. linean ezartzeko eta garatzeko elkarrekin lan egiteko. Andres Arizkorreta konpainiako presidentea ondoan zuela, “horrelako sistema moten erabilera, linearen segurtasunean eta prestazioen handitzean eragina duen jauzi teknologikoa dela” adierazi du Aiz sailburuordeak.
Zehatzago esanez, CBTC sistemaren eta ERTMS (European Rail Traffic Management System) Europako seinaleztapen estandarraren arteko bateragarritasuna azpimarratu dute. Europar Batasuneko lehentasunezko trenbide igarobideetan azken hori ezartzea ezinbesteko baldintza da.
“Etorkizuneko garraiorako prestatzen ari gara, trena modu automatikoan balaztatzen edo azkartzen duen sistema, lineako trafikoa hautematen duena edo trenak kurba batean daraman abiadura egokia zein den aurreikusten duena”, adierazi du Aizek. Amaitzeko, “gidaritza automatikoko trenak izan ditzakegun etorkizuneko agertokirako bidean gaudela” esan du.
Errodaduraren prebentziozko mantentze lanak
DANOBAT enpresak, Europar batzordearen funtsekin lagundutako eta Euskotrenekin lankidetzan garatutako WHEELWATCHER proiektua aurkeztu ahal izan du. Helburua, trena abiadura handian igarotzean gurpilaren soslaia neurtuko duen gailua garatzea da. Ikusmen artifizialean eta laser teknologian oinarritzen den sistema horrek, gurpilen egoerari buruzko informazio zehatza ematen die operadoreei denbora errealean, hala behar denean prebentziozko mantentze lanak egiteko.
Wheelwatcher proiektuaren helburu nagusia, soluzio industrialean garatutako algoritmoak sartzea da, zehaztasun handiagoko neurketa sistemen belaunaldi berria sartzeko merkatuan.
Proba epealdia eta testa arrakastaz gainditu ondoren, neurgailua ETSren sarean instalatu da, eta Euskotrenek bere trenen mantentze lanak hobetzeko erabiltzen du.
Tren sektorea Euskadin
Euskadin sektoreak enpresa kopuru handia du balio kateko azpi-sektore bakoitzean: eraikuntzatik ingeniaritza enpresetara, mantentze lanetakoak… ekipoetatik eta osagaietatik, seinaleztapenetik, elektrifikaziotik, telekomunikazioetatik… igaroz. Hori dela eta, etengabeko berrikuntza eta teknologiaren bilakaera ezinbesteko baldintzak dira aurrera jarraitu ahal izateko. Tren sektoreko euskal enpresek, tren munduaren digitalizazioa hartzen duten esparruetan kokatu dira, hori baita datozen urteetako benetako erronka.
Helburua ez da, adibidez, trenen horniduran edo mantentze edo seinaleztapen soluzioetan merkatuko lider izatera mugatzen, euskal enpresek, hamarkadatan egindako puntako lanean lortutako know-how-ean oinarrituta, eman beharreko jauzia ematen jakin izan dute, tren sektorearen digitalizazioa barne hartzen duen arlo guztietan lidergoa eskuratzeko.
Halaber, mundu mailan sektorearen lider diren enpresa txikiak eta ertainak eta konpainia handiak aurki ditzakegu, eskaintzen dituzten eta estatuan edo nazioarteko merkatuan aurrera eramandako tren proiektuetan martxan jarri diren puntako soluzioei esker. Horietan guztietan euren funtzionaltasuna eta fidagarritasuna erakutsi dute.
Horrez gain, azpimarratu behar da osagaiak fabrikatzen dituzten enpresa txikiek eta ertainek oso lan garrantzitsua egiten dutela. Alde batetik, talde handien rola osatzen dute eta, horrez gain, merkatuko nitxoak aurkitzen dituzte tren sektorean gero eta garrantzi handiagoa lortzen ari diren alorretan.
Lotutako albisteak

ESGI 188 (European Study Group with Industry) Bilbon izango da 2025eko maiatzaren 26tik 30era
Enpresek problema matematikoak aurkezten dituzte azterketa-taldeak konpon ditzan, askotan modelizazio edo optimizazio moduan.

HIMUGI proiektuak mugikortasunean eta garraioan aplikazioak dituen hidrogeno-propultsio sistema bat lortu nahi du
Euskal erakundeen arteko partaidetza eta lankidetza handia du, eta SPRIren Hazitek programaren laguntza ekonomikoa jaso du.

Ceit zentro teknologikoak 300 enplegu baino gehiago sortzen dituzten 20 spin-off sustatu ditu eta 30 M € inguruko inbertsioa ekarri dute
Mikel Jauregi sailburuak Ceit bisitatu du, ikerketa aplikatuko eta teknologia enpresara transferitzeko erreferentziazko zentro teknologikoa

Sei euskal ikerketa-erakundek bat egin dute ITTHACAn zahartze osasuntsua sustatzeko
Elkartek programak finantzatutako proiektu honek biomarkatzaileak, iragarpen-ereduak eta osasunaren zuzeneko monitorizazioa erabiltzen ditu.

MEPRO Medical Reproductive Solutions, gizarte-helburu teknologia: ugalkortasun maskulinoa berritzen
Gure helburua osasun-profesionalei eta bikoteei antzutasunaren erronkei aurre egiteko tresna berritzaile, seguru eta eraginkorrak eskaintzea da

Kontsulta irekia: Spri Taldearen laneko prebentzio-zerbitzuak definitzeko zure aukera
Sprik merkatuko aurretiazko kontsulta jarri du abian, lan-arriskuen prebentzioaren eta osasunaren zaintzaren sektorearen benetako beharretara egokitutako lizitazioa diseinatzeko. Horren bidez, operadore ekonomikoen ekarpenak bildu nahi dira, kontratazio-prozesu lehiakor, garden eta merkatuko jardunbide egokienekin lerrokatua egituratzeko.

Aloka, profesionalen artean ikus-entzunezko materiala alokatzeko plataforma
Gipuzkoako startup-ak hainbat ekipo eskaintzen ditu, hala nola kamerak, grabagailuak, mikrofonoak, droneak. Mobile World Congress-eko 4YFN biltzarrean parte hartu zuen, SPRI Taldeak kudeatutako stand batekin, webgunea inbertsore eta bezero potentzialei aurkezteko.

Metagra, mende erdiko berrikuntza automobilgintzarako hotzeko estanpazioan
Bergarako enpresa pieza konplexuen fabrikazioan sendotu da, jasangarritasunaren eta berrikuntzaren alde eginez.

Sustatu berrikuntza-proiektuak zure enpresan Fast Track Innobideak ekimenarekin
Fast Track Innobideak Euskadiko enpresa berritzaileen kopurua handitzeko eta sustatzeko sortu zen. Merkatuan ondasun edo zerbitzu berriak sartu dituzten edo enpresan negozio-prozesuak hobetzen dituzten berrikuntza-jarduerak babesten ditu, enpresa lehiakorrago bihurtzeko.

Industriarako soluzio teknologiko aurreratuen garapenean erreferentea den ULMA kooperatiba taldea bisitatu du Mikel Jauregi sailburuak
Oil&Gaseko negoziorako brida homologatuen fabrikazioan munduko liderra den ULMA Forged Solutionsen lantegi nagusian ibili da eta "ziurgabetasuna nagusi den une honetan, ULMA kooperatiba-taldea industriaren, inbertsioaren, berrikuntzaren eta kalitatezko enpleguaren aldeko apustua nabarmena egiten ari da" nabarmendu du