Ternuako jantzi baten bizi-zikloaren jasangarritasuna Europako proiektu batean aztertua

Orienting proiektu europarrak produktuen eta zerbitzuen bizi-zikloaren iraunkortasuna aztertuko du datozen hiru urteetan, EBko Horizon 2020 programaren finantzaketarekin (5,9 milioi euro). Tecnalia euskal zentro teknologikoak koordinatutako ikerketa bat da, eta bertan parte hartzen dute Aclimak, Ingurumenaren Euskal Klusterrak eta Ternua Groupek. Ikerketa horrek metodologia bat garatuko du, produktuek ingurumenean, gizartean eta ekonomian duten eraginari buruzko informazioa lortzeko.

Aztertuko diren gaietako batzuk hurrengoak dira: jaka bat ekoizteak zenbat litro ur kontsumitzen duen, prozesu horretan atmosferara zenbat CO2 isurtzen den, jaka egin duten pertsonek zer lan-baldintza dituzten, jantziak ze paketatzea duen edo jaka banatzeko zer garraio-metodo erabiltzen den jakitea.

Zortzi herrialdetako 17 erakundek hartzen dute parte ikerketan: lau ikerketa-zentrok, bi unibertsitatek, hiru aholkularitza-enpresak, hiru elkartek eta bost enpresak: Ternua, BASF eta Leiblein (Alemania), Solana (Italia) eta Stora Enso (Finlandia).

Gaur egun, produktuen eta zerbitzuen bizi-zikloaren iraunkortasuna aztertzeko ikuspegiak partzialak izaten dira, ingurumenean, gizartean eta ekonomian eragin hirukoitza izan gabe, eta ez dago horiek ezartzeko tresna praktikorik. Beraz, ezinezkoa da produktu baten iraunkortasunari buruzko datu osoak, konparagarriak eta egiaztagarriak izatea.

“Orienting proiektuaren helburu nagusia produktuen iraunkortasuna ebaluatzeko metodologia sendoa eta erabat operatiboa garatzea da. Prozedura hori bizi-zikloaren ikuspegi holistikoan oinarritzen da, eta ingurumenaren, gizartearen eta ekonomiaren gaineko eraginak modu trinkoan eta integratuan aztertzen ditu”, adierazi du Edu Uribesalgo Ternua Groupeko Berrikuntza zuzendariak.

Orienting LCSA metodologia benetako industria-kasuen bost azterlanetan aztertuko da, produktuak diseinatzeko eta inbertsio-erabakiak hartzeko aplikagarritasuna ziurtatzeko, eta produktuak (kimikoak, tarteko biomaterialak, berreskuratutako eraikuntza-materialak, elikagaiak eta jantzigintza) eta hainbat enpresa-mota aztertuko dira.

Produktu horien artean, Ternua Group-en Artile jaka, Artileshell barne betegarria duena, Latxa ardiaren artile purua, Orienting ikerketan erakusle gisa erabiliko diren bost kasu industrialetako bat izango da.

Isolatzaile natural bihurtutako hondakina

Gipuzkoako enpresak, Artileshell proiektuaren bidez, konponbidea eman dio Euskal Herriko ganadu-artile nagusiari, ez baitzuen merkataritza-erabilerarik. Izan ere, orain arte hondakina zena neguko jantzi teknikoetarako bero-ahalmen handiko isolatzaile natural bihurtu da.

Jantzi berriak artzaintza berak sortzen duen hondakinei aplikazio berria eman dio. Ekoizpenerako erabiliko den artilea ardiei moztutakoa izango da, eta ez da alferrik botako, orain arte egin izan den bezala. “Horrela, materialaren balioa mantentzen da eta hondakinen tratamenduarekin lotutako kudeaketa-kostu handiak murrizten dira (gaur egun, jasotako kilogramoko 15 zentimo ordaintzen da). Orientazio zirkularreko praktika honek proba kopuru on bat eskainiko du Orienting LCSA metodologia aplikatzeko”, adierazi du Edu Uribesalgok.

Alde batetik, proiektuaren barruan garatutako ekonomia zirkularraren metrikak edo adierazleak aplikatzea ahalbidetuko du ikerketak. Bestalde, jasangarritasunaren ebaluazioaren beste alderdi kritiko batzuk landuko dira, Orientingek aurreratutakoak. “Bereziki, landa- eta ingurumen-garapen espezifikoak, hala nola paisajismoa edo biodibertsitate autoktonoa, aztertuz gero, kudeaketa-lehentasunen eta alderdi interesdunen ikuspegien arteko balizko konpentsazioak ikus daitezke”, iragarri du Ternua Groupeko Berrikuntzako zuzendariak.

Euskal enpresen artean berrikuntza bultzatzeko, enpresa txiki eta ertainetatik konpainia handietaraino, SPRI Taldeak Hazinnova eta Innobideak bezalako programak eta laguntzak ditu. Hemen kontsulta daitezke.