Lorra, lau hamarkada inguru Bizkaiko nekazaritzako elikagaien kooperatibismoaren funtsezko zutabe gisa
Lorra kooperatiba-erakunde sozial bat da, 2025ean 39 urte betetzen dituena eta Bizkaiko lehen sektoreari mota guztietako zerbitzuak ematen dizkiona. Bere helburua, Martín Uriarte Lorrako kudeatzaileak azaltzen duen bezala, “sektorea elkarte eta kooperatiben inguruan egituratzea da eta, horrela, elkarte horiei eta euren bazkideei –hau da, Bizkaiko nekazaritza eta abeltzaintza ustiategiei– haien jarduera administratibo, ekonomiko eta teknikoa garatzeko behar dituzten zerbitzu guztiak ematea”.
Uriartek adierazi du, halaber, prestakuntza- edo ikerketa-gabeziak antzeman zituztela, eta gabezia horiek konpontzeko proiektuak sortu zituztela Hazi Fundazioarekin edo Neikerrekin. “4.000 nekazaritza-, abeltzaintza- eta baso-ustiategi ingururentzat lan egiten dugu, eta haien behar guztiak asetzen saiatzen gara”, adierazi du Uriartek. Kooperatiba sortzeko ideia sektoreko lehen elkarteak jaio zirenean sortu zen, 70eko hamarkadan. “Premia komun batzuk bilduko zituen eta eskura zeuden giza baliabideak eta baliabide materialak aprobetxatzeko aukera emango zuen erakunde bat sortzeko premia antzeman zen”, azaldu du kudeatzaileak. Hala, 1984an, sortzen ari ziren erakunde horiek guztiak bilduko zituen kooperatiba bat sortzeko proiektuari ekin zitzaion.
Kudeatzaileak adierazi du “eredu desberdinak” aztertu zirela. “Gehien gustatu zitzaiguna eskandinaviarra izan zen, zehazki Danimarkakoa, non dena kooperatibatuta dagoen. Bere adibidean oinarritu ginen, ekoizleak, zerbitzuen azken erabiltzaileak, proiektuaren jabeak izatea eta eguneroko kudeaketaren parte izatea nahi genuelako”. Eta gehitzen du: “kooperatiba formula aukeratu eta erabaki genuen kooperatibako bazkideak erakunde juridiko elkartuak izatea, hau da, nekazaritza, abeltzaintza, basogintza eta nekazaritzako elikagaien kooperatibak. Bi urte kostatu zitzaigun proiektuari forma ematea, eta 1986ko azaroan sortu genuen”. Gaur egun 42 erakunde juridiko elkartuk osatzen dute: 33 elkartek, 8 kooperatibak eta bazkide laguntzaile batek, kooperatiba bat ere badenak: Laboral Kutxak.
Lorra sortzearen arrazoia argia izan zen: zerbitzuak emango zituen eta interes komertzialik izango ez zuen erakunde bat behar zen. “Iraganean, ustiategiei aholkularitza teknikoa ematen zietenek beti saltzen zuten produkturen bat eta produktua erostean, aholkularitza ematen zizuten. Zerbitzu interesatu horien aurrean, zerbitzu onena ematea edo produkturik onena bilatzea helburu bakarra zuen erakunde bat behar zen, sektore osoaren eskura jartzeko”, esan du Uriartek. Horregatik, 1992tik Bizkaiko Foru Aldundiko Nekazaritza Sailaren erakunde laguntzailea da, eta 2006tik Eusko Jaurlaritzaren homologazioa du Bizkaiko lehen sektorerako aholkularitza-erakunde gisa.
Bere zerbitzu-zorroa “oso zabala” da eta “39 urte hauetan zehar aldatuz joan da”. Lorra gestoria integrala da, eta “gaur egun nekazaritza-, abeltzaintza- edo basogintza-ustiategi batek behar dituen zerbitzu guztiak ematen saiatzen da”, kontabilitatea eta zerga-gaiak eramatetik, lan-kudeaketak konpontzetik (nominak, gizarte-aseguruak eta abar), behar dituzten instalazioak diseinatzeraino. Proiektu-kabinete bat ere badu, bere bezeroek eskatzen dituzten pabiloiak, berotegiak edo instalazioak gauzatu ahal izateko. Bere zerbitzuak garatzeko, profesionalak ditu nekazaritza-ingeniaritzan; ekonomialariak; enologia; eta albaitaritza, sor daitezkeen arazoen aurrean ustiategian aholkularitza teknikoa emateko. Izan ere, gaur egun, Lorrak 30 langile ditu: 18 emakume eta 12 gizon.
Era berean, kooperatibak Europako “zerbitzu oso berritzaileak” sortu zituen, hala nola, ordezkapenekoa, ustiategiaren titularraren lana betetzeko aukera ematen duena bere absentzia-aldietan, oporrengatik, bajengatik, etab. Duela 25 urtetik, Lorrak laguntza ematen die sektorean sartu nahi duten ekintzaileei haien enpresa-plana egiteko, proiektuaren bideragarritasuna egiaztatzeko eta eskura dituzten laguntzak eskatzeko eta negozioak ezartzeko modua emateko. “Ekintzailetza-proiektuak monitorizatzen ditugu. Ekintzaileei haien proiektuari forma ematen laguntzen diegu, eta behin martxan jarrita, proiektuaren lehen bost urteetan laguntzen diegu”, dio Uriartek.
Bezeroei dagokienez, Lorrak lau esparru ditu segmentatuta: administrazioa, aholkularitza-txostenak eskatzen dizkiona, sektoreko datu asko dituelako, edo bere laguntza behar duelako azokak, ekitaldiak eta lehiaketak antolatzeko; bazkideak, erakunde juridiko elkartuak, zeinei mota guztietako zerbitzuak ematen baitizkie, zeharka elkartutako ustiategientzat; bezero korporatiboak, kooperatibako bazkide ez diren erakunde juridiko guztiak, hala nola federazioak, kontseilu arautzaileak edo elkarteak; eta, azkenik, nekazaritza- eta abeltzaintza-ustiategiak.
Bere proiektu garrantzitsuenei dagokienez, Lorrak Latinoamerikarekiko lankidetza-planetan parte hartu du eta parte hartzen du, bere eredua bertara eramaten saiatzeko. Gainera, sektoreko ordezkari gisa jardutea lortu du, nekazaritzako bi sindikatuekin batera, egoerari eta etorkizunari buruzko eztabaida- eta hausnarketa-mahaiak eratuz. “Sektore osoa lagundu eta batu dugu azterketa-prozesu bat gauzatzeko eta proposamen sorta bat aurkezteko, eta Bizkaiko Foru Aldundira eraman dugu. Azken horrek, era berean, 14 hobekuntza-proposamenetan jaso ditu, ‘Suspertze Planaren’ bidez sektorea berreskuratzeko plana gauzatzeko”, Uriartek dioenez.
Zortzi pertsona ekinean
Etorkizunari begira, ekintzailetzari dagokionez, aurten profil eta proiektu desberdinak dituzten zortzi pertsona berri ari dira laguntzen sektorean sartzen. Lauk negozioa zabaltzen dute eta belaunaldi-erreleboa egiten diote lehendik dagoen ustiategi bati, eta beste lauk sektorean ezarri berri direnei. Proiektu horietako jarduerei dagokienez, askotarikoak dira. “Sektorea gero eta handiagoa da, eta kooperatiben barruan jende askok erretiroa hartuko du datozen urteetan; beraz, belaunaldien arteko erreleboan pentsatu behar dugu, eta eraginkortasun eta efizientzia handiagoa bilatu”, adierazi du Uriartek.
Euskal enpresen artean berrikuntza bultzatzeko, enpresa txiki eta ertainetatik konpainia handietaraino, SPRI Taldeak Hazinnova, BDHI Konexio edo Innobideak bezalako berrikuntzarako programak eta laguntzak ditu.
SPRI Taldeak aukera ematen die euskal enpresei haien jardueraren berri emateko bere informazio-kanaletan. Zure proiektua gure gaiekin lotuta badago (I+G+b, digitalizazioa, internazionalizazioa, ekintzailetza, berrikuntza…), Zutaz mintzo gara ekimenean parte har dezakezu.
Lotutako albisteak
Elvira, berrikuntza eta tradizioa osagai nagusi dituen istorio gastronomikoa
Harategi-urdaitegi txiki bat izatetik, gaur egun hamar establezimendu inguru ditu etxean egingo liratekeen moduan prestatutako produktuak saltzeko, online dendan ere saltzen direnak.
Pozikek osasun mentaleko estrategietan inbertitzeko itzulkina maximizatzen laguntzen die enpresei
Bere plataformak aukera ematen du langileei buruzko informazioa biltzeko eta enpresen zuzendaritzari produktibitatea hobetzeko tresnak emateko, langileen ongizatearen bitartez.
NudgeXperience Bilbon: CX eta Portaera Zientzien ekitaldia
Zuzendariei eta gerenteei, Cx-eko arduradunei eta berrikuntza eta marketineko profesionalei zuzendua
Iametzak euskarazko komunikazioaren eta digitalizazioaren aldeko apustua lantzen du
Gipuzkoako enpresak NextCloud plataforma txertatu du azken urteetan bere eskaintzan, eta horrekin enpresa industrialetara iristea du helburu.
Riza Taldeak bere presentzia handitu du Alemanian, produkzio-kostuak ia % 40 murrizten dituen lanarekin
KTR Systems GmbH multinazional alemaniarraren filial baterako baliabideak optimizatu ditu enpresa gipuzkoarrak. Orain arte, Europako eta Ipar Amerikako zortzi herrialdetan aritu da, eta urtero 60 milioi euroko fakturazioa du.