Bizkaiko NUUK Mobility Solutions (NMS) “start-up” delakoa ibilgailu elektriko arinen soluzioen diseinuan eta garapenean espezializatua &’96; Ibilgailuen zibersegurtasunaren ziurtagiria bere garaietako batean lortzen duen munduko lehen automozio-enpresa, AENORen dagokion ikuskaritza gainditu ondoren. Hala, euskal enpresak Europan indarrean dagoen araudi zorrotzari aurrea hartzen dio, eta Europan datorren uztailetik homologatzen diren ibilgailu guztiak ziberseguruak izatera behartuko ditu: hau da, ibilgailuan doazen pertsonen pribatutasuna eta bizitza babesten dituzte, baita ibilgailuaren sistemen osotasuna ere. Hala, EUROCYBCARek –era guztietako ibilgailuen zibersegurtasuna neurtzen aitzindari den euskal enpresak, UNECE/R155 araudiaren arabera– eta AENORek (NUUKen motor elektrikoaren eredu nagusiak, CargoProk, EUROCYBCAR testa gainditu duela eta, beraz, zibersegurtasun-maila nahikoa duela ikuskatu eta ziurtatuko du).
Kalkulatzen da 2023rako 775 milioi ibilgailu ibiliko direla munduan zehar konektatuta. Gainera, ibilgailu autonomoek -software bat gehiago daukatenak- gora egingo dute: 2026an beste 50 milioi ibilgailu ibiliko dira gidaririk gabe mundu osoko errepideetan.
Ibilgailu horiei zibereraso eginez gero, urrutiko airbag-a aktibatu edo desaktibatu, autoa lapurtu edo ‘itxi’ ahal izango da ibilgailuaren giltza adimenduna ‘crackeatu’ badute, edo bidaiarien identitatea zelatatu, xantaia egin edo ordezka dezakete, adibidez, bluetooth edo wifi teknologiak erabiltzen badituzte.
Motozikleten kasuan, gauza bera gertatzen da. Behar bezain ziberbabestuak ez badaude, zibergaizkile batek motorraren potentzia kontrolatzen duten parametroak alda ditzake gehiegi berotu eta sutea eragiteko; balaztatzeko eta blokeatzeko sistemara sartu; ibilgailuaren zentralitara konektatu erabiltzailearen eta egin dituen tutoreen datuak lortzeko, eta ibilgailua lapurtu ere egin dezake.
Problematikari buruzko ideia bat izateko, EUROCYBCAR euskal enpresak egindako azterlan batek 450 zibereraso baino gehiago dokumentatu ditu, 2012tik mundu osoko 45 automozio-enpresa -bere web orrian kontsulta daitezke.
Araudi berriaren bidez, beraz, fabrikatzaileek automobilen zibersegurtasun-arriskuei aurre egitea lortu nahi da, ekoizleentzako errendimendu- eta ikuskapen-baldintza argiak ezartzen baitituzte. Araudi hori (UNECE/R155) oso zorrotza da ibilgailu guztiek (autoak, furgonetak, kamioiak, autobusak, autokarabanak, atoiak…) bete behar dituzten zibersegurtasun-eskakizunekin.
Testak egiaztatu behar du modeloek gainditu egin ditzaketela zibererasoak ibilgailuaren sistema informatikoen osotasunari, gidariaren edo bidaiarien segurtasun fisikoari, baina ibilgailu horietan doazen pertsonen pribatutasuna ere babesten du.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?