Albisteak 17 Azaroa, 2020

Dragon proiektuak haririk gabeko teknologiek 5G-aren aurrean dituzten mugak gainditzea espero du

CEIT zentro teknologikoak, Europako beste 11 erakunderekin batera, datuak garraiatzeko sareetan gaur egun dauden oztopoak gainditzeko lan egiten du, 5G-ak eskaintzen dituen aukera berrietara jauzi egiteko

5G haririk gabeko sareek interesa sortu dute industriaren, ikasketen eta operadoreen artean, teknologia horrek banda zabaleko haririk gabeko sarbidea emango baitu, bai eta edozein lekutan eta unetan konputatzeko gaitasuna ere. Hala ere, gaur egun dauden irismen ertaineko haririk gabeko azpiegiturek ez dute aukerarik ematen hori gertatzeko behar den errendimendura iristeko. Horri aurre egiteko sortu da Dragon proiektua, non 12 zentro teknologikok eta telekomunikazio-enpresak lanean diharduten. Horien artean dago CEIT, euskal teknologia-zentroa eta BRTA aliantzako kidea.

Proiektua Horizon 2020 programa europarraren barruan dago, eta honako helburu hau du: “frogatzea gainditu daitezkeela datuak garraiatzeko sareetan ahalmen handiko haririk gabeko teknologiek operadoreei ezartzen dizkieten mugak”, adierazi dute Ceitetik. Horretarako, irrati-maiztasuneko D bandara jauzi egitea proposatzen da, E bandako haririk gabeko itzulera-sarearen mugak gainditzeko.

D eta E bandak frekuentzia milimetrikoen tartea deritzonean aurkitzen dira. Horri esker, posible da gailu txikiagoak eraikitzea, baita antena direktiboagoak izatea ere, norabide bakar batean erradiatzea ahalbidetzen dutenak, guztietan beharrean. Gainera, beste frekuentzia baxuago batzuetan baino askoz ere saturazio txikiagoa duen espektro elektromagnetiko bat izatea ere ahalbidetzen du. “Zehazki, D bandak, aplikazio hauetarako, 130 eta 175 GHz arteko maiztasunak ditu; E bandak, 71 eta 86 GHz bitartekoak dituen bitartean. Hau da, D bandan banda-zabalera askoz handiagoa dago, eta horrek informazio gehiago sartzen uzten du, eta ondorioz, askoz erabiltzaile gehiagoren datuentzako edukiera izatea”, azaldu dute konpainiako ikertzaileek.

D bandara jauzi hori egiteko, proiektuan parte hartzen duten enpresek erdieroaleen nanoteknologia aurreratua lotuko dute sare gurutzatuetan oinarritutako eta etenik gabeko zuntz funtzioak dituen haririk gabeko azpiegitura batekin. Lotura horren bidez, “zirkuitu integratu berritzaileak, antenak, integrazio-soluzioak eta funtsezko gailuak diseinatuko dira operadoreek behar dituzten ekipamendu berrietan, irrati-maiztasuneko D bandak eskaintzen dituen abantailak ustiatzeko”, nabarmendu dute Donostiako zentro teknologikotik.

Abantaila horien artean, honako hauek aurki ditzakegu aldi berean: haririk gabeko 20Gbps konektibitatea eskaintzeko aukera, eta, horrela, datu mugikor azkarragoak izatekoa; milisegundo batetik beherako komunikazio-latentziak; eta km2 bakoitzeko milioi bat gailutik gorako konexio-dentsitateak, telekomunikazio-sare errentagarriak eta etenik gabeko zuntz-zerbitzua lortuko dutenak.

Dragon proiektuko bazkideak abenduaren 1ean hasiko dira lanean eta 2023ko azaroan amaitzea espero dute. Finlandiako VTT zentro teknologikoa da proiektuaren liderra, eta Ceitekin batera, egoitza Santanderren duen Estatuko beste enpresa bat (TTI Norte), Frantziako bi enpresa, Italiako bost, Austriako bat eta Finlandiako bat izango ditu lagun.

SPRI Taldearen helburuetako bat euskal enpresak digitalizatzea da, big data, machine learning, adimen artifiziala eta marketing digitala bezalako tresnak, zerbitzuekin, laguntzekin eta hemen zehazten diren aktiboekin sustatuz.