Euskal unibertsitateek Euskadiko adimen artifizialaren inguruko talentuari bultzada emango diote
Euskadik aurrerapauso garrantzitsu bat emango du aurten adimen artifizialaren (AA) arloan. 2020-2021 ikasturtearekin batera, bi gradu espezifiko berri hasiko dira euskal unibertsitate-sisteman –UPV/EHUn eta Deustun-, arlo horretan ardaztutakoak, enpresetan espezialitate hori ezartzen lagunduko duten talentu berriak prestatzeko dagoen premiaren aurrean.
Jorge Posadak, Vicomtecheko (BRTA aliantzako kide den zentro teknologikoa) zuzendari ondokoak, argi ikusten du. “Gaur egun, adimen artifizialean talentua duten pertsonak kontratatzeko konpetentzia globala da: hurbileko eremu geografikoetan ez ditugu formakuntza eta talentua duten profesional nahiko aurkitzen arlo honetan. Ez Euskadin, ezta profil horien eskaria eta beharra duten beste leku gehienetan ere”.
Alexander Mendiburu UPV/EHUko Informatika dekanoak azpimarratu duenez, “bai enpresek, bai gizarteak berak, bai ikasleek, arlo honen inguruko prestakuntza espezifikoa eskatzen dute”. “Adimen artifiziala hemendik aurrera presente egoteko iritsi da”, adierazi du Tecnaliatik Esther Villar Rodriguez Artificial Intelligence plataformako arduradunak. Munduko Ekonomia Foroaren arabera, 2050. urtean, 58 milioi lanpostu lotuta egongo dira adimen artifizialaren arlora.
Tokiko eta kanpoko adimen artifiziala
Eusko Jaurlaritza Inteligentzia Artifizialaren estrategia espezifikoa lantzen ari da, 2020ko hasieran sektoreko liderrekin egiaztatu du, hala nola Microsoftekin. Estrategiak, besteak beste, Euskadira arlo honetan dagoen talentua erakartzea du helburu, eta euskal unibertsitateak ere lanean hasi dira. Batzuek urteak daramatzate masterren eta espezialitateen bidez aurrera egiten, baina orain prestakuntza luzeagoa eta espezializatuagoa sustatzen ari dira. Posadaren esanetan, “goi mailako tokiko prestakuntza-estrategia bat uztartu behar da AAren inguruan, horregatik Vicomtechetik babesten ditugu gure unibertsitate-sistemaren ekimen hauek, aldi berean gure Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza sarea eta gure enpresak talentu globalera zabaltzearekin batera”.
Datu analistak, Machine Learningeko ingeniariak, adimen artifizialaren inguruan adituak… Lanpostu horietako askok oraindik ez dute izen bat izango, baina badirudi datozen urteetan hazi egingo direla, eta honen gakoa aurrea hartzea da. “Sistemak gero eta konplexuagoak dira, eta gero eta enpresa gehiagok egiten dute beren egunerokotasunean horrelako teknologia ezartzearen alde; horrek prestakuntza handiko profesionalak eskatzen ditu”, zehaztu du Mendiburuk, eta Posadak bat egiten duen berarekin: “beharrezkoa da irizpide praktikoa nabarmentzea, eta AA daramaten aplikazioen benetako beharrei erantzuna emateko gai izatea”. “Arazoekiko eta benetako aplikazioekiko hurbiltasuna” eta negozioaren zatia garrantzitsuak dira Deustuko Amaia Mendez irakaslearen ustez.
Hiru unibertsitate, hiru aukera
Adimen Artifizialeko gradu berrietako bat UPV/EHUren Donostiako campusean egongo da. 40 plaza izango ditu, eta soilik arlo horretara bideratuko lau urteko prestakuntza-planen lehenetarikoa izango da estatu mailan -gradu-ondoko asko daude, iraupen laburragokoak-. Gradua gaztelaniaz eta euskaraz emango da, ingelesezko irakasgai batzuekin, eta ingeniaritzarekin eta datuen zientziarekin lotutako ikasgaiak biltzen ditu, besteak beste, robotika, hizkuntza naturalaren prozesamendua, ordenagailu bidezko ikusmena, optimizazioa eta sistema adituak.
Alexander Mendiburuk azaldu duenez, urteak dira EHUko ikerketa-taldeek big data, hizketaren prozesamendua, ikuspegi artifiziala eta robotika kolaboratiboa izan dituztela ardatz, eta orain gradu berrian sartu dira, fakultatearen ibilbidean “pauso naturala” delako. Duela urte dexente konputazioan espezialitatea eskaintzen dutela, baita datuen zientziaren inguruko masterrak, adimen artifizialeko ereduak sortzeko beharrezkoa dena. Gradua “enpresak oso kontuan hartuta” sortu dute, haien beharrak entzunda eta unibertsitateko ikerketa-taldeek urte hauetan guztietan izan duten ezagutza kontuan hartuta.
Kurtso berrian ere Deustok bidea ekingo dio Bilboko campusean Datuen Zientzia eta Adimen Artifizialeko gradu berriari, gaztelaniaz eta ingelesez emango dena (irakasgaien 40 baino gehiago ingelesez emango da), gradu bikoitza egiteko aukerarekin, informatikarekin batera. Gradu berriak AAren ziklo osoa hartzen du, patroiak identifikatzeko datuak atzematetik hasita eta erabakiak eta azken produktua automatizatzearekin bukatuta. Hori prestatzeko, hainbat enpresatako hogeita hamar aditurekin elkarlanean aritu dira, eta Amaia Mendez irakasleak nabarmendu duenez, helburua “diziplina anitzeko taldeetan lan egiteko gai diren profesionalak” lortzea da, “datuen tratamenduari eta informazioaren irudikapenari buruzko ezagutzak izan ditzaten, baina baita informazioa emateko beharrezkoa den arkitekturari buruzkoak ere, informazioaren biltegiratze eta prozesatze lanak egiteko”.
Bestalde, Mondragon Unibertsitateak Business Data Analytics gradua du Bilboko campusean, eta 2019-2020 ikasturteaz geroztik konpainiek gaur egun sortzen eta biltzen dituzten hainbat eta hainbat datu erabiltzen irakasten du, erabakiak hartzeko, prozesuak aldatzeko eta negozio-eredu berriak diseinatzeko. Unibertsitateak adimen artifizialari lotutako gaiak jorratzen ditu unibertsitateko bi masterretan: Datuen Analisia, Zibersegurtasuna, Garapena eta Eragiketak masterrean eta Robotika eta kontrol-sistemak masterrean. Horiekin guztiekin, AA, ikuspegi artifiziala eta robotika lantzen ditu MUk.
Bio osasun sektoretik gidatze autonomora arteko aplikazioak
“Adimen artifizialak sektore ekonomiko garrantzitsu ia guztiak hobetuko ditu. Eragin ekonomiko handiena etorkizuneko industriak izan dezake (Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Plan berrian Industria adimenduna deituko dena), horren inguruan ez dago zalantzarik. Gainera, oso eskualde industriala garenez, beraz, eragina handiagoa izango da”, zehazten du Vicomtecheko zuzendari ondokoak, “baina giza osasunaren sektorean ere oso eragin positiboa egongo da AAren aurrerapenei esker, pentsa dezagun, adibidez, Covid-19 bezalako pandemien kudeaketan. Garraio adimendunak (gidatze autonomoa eta automatizatua barne), kasu askotan, teknologiari dagokionez, beste eremu batzuetara iristen diren aurrerapenak eragiten ditu, eta garraiatzeko eta antolatzeko dugun modua aldatuko du. Baina baita kudeaketa energetikoa, banka, merkataritza elektronikoa… jarduera-sektore ia guztiak ikutuko ditu AAk”.
Esther Villar bat dator Posadarekin eta beste adibide batzuk gehitzen ditu, hala nola “aldi berean hainbat erantzun eman ditzaketen ereduak, zibersegurtasunean edo ingurumenaren monitorizazioan aplikatutako irudien interpretazioa eta ulermena, besteak beste”.
Mendibururen esanetan, unibertsitateak eman duten aurrerapauso horrek “zalantzarik gabe” euskal sarean adimen artifiziala ezartzeko bidean aurrera egitea ahalbidetuko du, izan ere, Deustutik Mendezek azpimarratu duenez, “orain arte ia existitzen ez den eta, hala ere, oso eskatua den profil bat” txertatu ahal izango du.
Lotutako albisteak
ESGI 188 (European Study Group with Industry) Bilbon izango da 2025eko maiatzaren 26tik 30era
Enpresek problema matematikoak aurkezten dituzte azterketa-taldeak konpon ditzan, askotan modelizazio edo optimizazio moduan.
BeDIGITALek zazpigarren edizioa ospatuko du BECen, enpresa eta erakunde liderren partaidetzarekin
Ekainaren 3tik 5era izango da, +INDUSTRYren esparruan, herrialdeko Smart Manufacturing-ari eskainitako topagunerik handienean. SPRI Taldea erakusketarien artean dago, ‘Invest in the Basque Country’ programarekin.
Zabalgarbik denbora errealeko analisi-tresnekin modernizatu du bere azpiegitura
Besteak beste, biki digitala eta adimen artifizialean oinarritutako teknologiak ezartzeaz gain, lurrun-gainberogailu bat instalatzea du helburu enpresak, energia-eraginkortasuna eta jasangarritasun operatiboa hobetzeko ekimen estrategiko bat.
HIMUGI proiektuak mugikortasunean eta garraioan aplikazioak dituen hidrogeno-propultsio sistema bat lortu nahi du
Euskal erakundeen arteko partaidetza eta lankidetza handia du, eta SPRIren Hazitek programaren laguntza ekonomikoa jaso du.
Zinemaldia Startup Challenge 2025
Izen-ematea: apirilaren 15etik ekainaren 2ra arte
Sei euskal ikerketa-erakundek bat egin dute ITTHACAn zahartze osasuntsua sustatzeko
Elkartek programak finantzatutako proiektu honek biomarkatzaileak, iragarpen-ereduak eta osasunaren zuzeneko monitorizazioa erabiltzen ditu.
Sustatu berrikuntza-proiektuak zure enpresan Fast Track Innobideak ekimenarekin
Fast Track Innobideak Euskadiko enpresa berritzaileen kopurua handitzeko eta sustatzeko sortu zen. Merkatuan ondasun edo zerbitzu berriak sartu dituzten edo enpresan negozio-prozesuak hobetzen dituzten berrikuntza-jarduerak babesten ditu, enpresa lehiakorrago bihurtzeko.
Industriarako soluzio teknologiko aurreratuen garapenean erreferentea den ULMA kooperatiba taldea bisitatu du Mikel Jauregi sailburuak
Oil&Gaseko negoziorako brida homologatuen fabrikazioan munduko liderra den ULMA Forged Solutionsen lantegi nagusian ibili da eta "ziurgabetasuna nagusi den une honetan, ULMA kooperatiba-taldea industriaren, inbertsioaren, berrikuntzaren eta kalitatezko enpleguaren aldeko apustua nabarmena egiten ari da" nabarmendu du
Senvia Systems-ek beste enpresa batzuk gidatzen ditu haien sustapenean eta eraldaketa digitalean
Iaz sortutako enpresa gipuzkoarrak sistemetan, komunikazioetan eta zibersegurtasunean oinarritutako IT zerbitzuak eta aholkularitza eskaintzen ditu.
Europako ordezkaritza bat etorri da Euskadira industria teknologiko kuantikoaren lider izateko bertako estrategia hobeto ezagutzeko
Finlandia, Grezia, Italia eta Espainiako ordezkariak izan dira Euskadin Europako QUANTUM+ proiektuan aurrera egiteko. GAIA klusterra da proiektuaren kideetako bat, eta helburu du teknologia kuantikoei buruzko ibilbide eta prestakuntza-plataforma bat garatzea goi-mailako hezkuntzako ikasleentzat, irakasleentzat eta enpresa teknologikoetako profesionalentzat