Hupi, laguntzaile birtualak eta adimen artifiziala negozioen zerbitzura

Romain Roquefère eta Vincent Moreno, Hupiren sortzaileak, zuzendariak eta bazkideak, enpresaren aurkezpen batean

Negozioetara bideratutako laguntzaile birtualen garapenean espezializatutako Hupi euskal konpainia 2014an eratu zen Bidarten. Industria-sektorean adimen artifiziala erabiltzea oso ohikoa ez zen garai horretan, Hupik dagoeneko aztertzen eta garatzen zituen informazio-azterketan oinarritutako ‘big data’ soluzioak. 2017an BIND 4.0 programaren lehen edizioan parte hartu ondoren, arduradunek Hupi Ibérica S.L.U. sortzea erabaki zuten, SPRIren eta BIC Gipuzkoaren laguntzarekin, egoitza Donostian izanik. Konpainiako arduradunek aitortu dutenez, ordutik “egunero bizi eta lan egiten dugu mugaz gaindiko jarduerekin. Izugarri gustatzen zaigu Hegoaldera etortzea. Izan ere, euskal enpresatzat hartzen dugu geure burua”. Romain Roquefère eta Vincent Moreno Hupiren sortzaile, zuzendari eta bazkideekin hitz egin dugu.

Zer aplikazio dituzte laguntzaile birtualek enpresetan?

Laguntzaile birtualek laguntza operatiboa ematen diete egunero erabaki konplexuak eta azkarrak hartu behar dituzten profesionalei. Gure laguntzaile birtualek gomendioak ematen dituzte modu autonomoan eta denbora errealean. Enpresetan erabakiak hartzeko prozesua ordezkatzeko eta automatizatzeko modu bat da hau, azken erabakia giza-adimenaren esku utzita. Gure telefono adimendunetan gero eta gehiago ikusten ditugu laguntzaile birtual horiek, adibidez, jatetxerik onena zein den gomendatuz edo gure agenda kontsultatuz. Gure laguntzaile birtualek gauza bera egiten dute, konplexutasun hori prozesatzen dute iradokizunak emateko, baina kasu honetan testuinguru komertzial eta operatiboetan laguntzen dituzte profesionalak.

Azaldu ditzakezue zuen soluzioen adibide batzuk?

Gaur egun, 40 bezero baino gehiago ditugu (Safran Helicopter Engines, Mondragon, Enedis, Seinsa, DBus, Garita, etab.) eta 20 laguntzaile birtual baino gehiago garapen prozesuan. Beraz, garatzen ditugun produktuak merkatuetatik eta negozioaren beharretatik oso hurbil daude. Adibidez, laguntzaile birtualek gomendioak proposatzen dituzte txanda bakoitzean hurrengo 7 egunetan zer fabrikazio-agindu prozesatu behar diren jakiteko, izakinak handitu gabe egin beharreko eskaerak minimizatzeko. Beste laguntzaile birtual bat dugu, makina-erremintaren mantentze-lanak planifikatzeko gomendioak ematen dituena, linearen geldialdiak eta piezen akatsak murrizteko. Beste adibide bat laguntzaile birtual bat da, garraio-operadore bati hainbat bidalketa biltzen laguntze duena, egindako kilometroak murrizteko, bezeroen asetasunean eragin gabe.

Gure bezeroek aginte-koadroen bidez beren jarduerak eta funtsezko metrikak ulertu nahi dituzte, baina ez dute denbora asko eman nahi hamarnaka aginte-koadro aztertzen zer egin erabakitzeko, batez ere, azterketa hori gertaeren ondoren egiten delako. Konponbide operatiboak bilatzen ari dira, momentuan, iradokizunak, proposamenak eta alertak denbora errealean emateko, egungo errealitatean oinarrituta.

Zein faseri heldu behar zaio laguntzaile birtual bat garatzerakoan?

Arintasuna bermatzeko azkar lan egiten badugu ere, gure metodologia propioa dugu. Lehenengo fasea, garrantzitsuena, erabileraren kasua eta laguntzaile birtual baten bidez konpondu beharreko enpresa-arazoa oso ondo definitzea da. Gero, dauden sistemetatik gure eredu matematikoek erabileraren kasuari erantzuteko behar ditugun datuak biltzen ditugu. Nahiago dugu pragmatikoak izan eta eskura ditugun datuekin lor ditzakegun emaitzak ikusi. Gehienetan, datu horiek balioa sortzeko bezain onak dira. Soluzioa inplementatu ondoren soilik identifikatzen dugu IoT gailuen bidez edo beste ingurumen-datu batzuen bidez (sateliteko irudiak, adibidez) datu gehiago sartzea erabilgarria den ala ez. Hirugarren fasean, modelo matematikoak garatu genituen (ikaskuntza automatikoa eta ikerketa operatiboa). Berriro ere, nahiago dugu oso pragmatikoak izan eta erronka teknikoei irtenbidea aurkitu aurre egiten goazen heinean, egingarritasun-azterketak egin beharrean. Gainera, gure erabiltzaileak prozesu horretan inplikatzen ditugu, haiekin eta haientzat diseinatutako zerbait inplementatzen dugula ziurtatzeko.

Zein dira laguntzaile birtuala garatzeko erronka nagusiak?

Laguntzaile birtual bat ezartzearekin lotutako erronka asko daude. Teknologiarekin, zientziekin eta matematikekin lotutakoak dira burura etor daitezkeen lehenengoak. Baina guretzat interesgarrienak eta liluragarrienak enpresen eraldaketa digitalarekin lotutakoak dira. Nola industria-enpresek sistema horiek hartzen dituzten eta beren erakundeak, prozesuak eta balio-katea berrikusten dituzten, haien onura osoa lortzeko. Hupin gehien gustatzen zaigunaren zati bat dela uste dut, hau da, aldaketa bultzatzea eta gure tokiko enpresentzat lehia-gune berriak irekitzea.

Zein negozio motara zuzentzen zarete?

Kontzeptualki, adimen artifiziala edozein negozio eta jardueratan aplika daiteke. Hupi lau sektore handitan ari da garatzen: industria, energia, ura eta garraioa. Gure bezero gehienak sektore horien parte dira. 2020tik ikertzen ari gara, osasun- eta gizarte-laguntzaren sektoreetan sartzeko. Adimen artifiziala pertsonen bizitza eta osasuna hobetzeko baliatzeko modu asko daude: gaixotasun kronikoak prebenitzea, etxean arreta hobea ematea… Hori garrantzitsua da guretzat, ez bakarrik enpresa gisa, baita Euskal Herriko herritar gisa ere.

Zein hizkuntzatan garatzen dituzue laguntzaile birtualak?

Gure laguntzaile birtualak frantsesez eta gaztelaniaz daude eskuragarri, eta horiek euskaraz izateko aukera ere emango dugu. Hau Hupiren oinarrien zati da eta oso garrantzitsua da guretzat.

Zuen ustez, zein da Euskadiren posizioa Europan adimen artifizialari dagokionez?

Zalantzarik gabe, Euskadi oso posizio indartsuan dago Europan, bereziki Eusko Jaurlaritzak 2016an abiarazitako BIND 4.0 ekimenarekin. Ikuspegia oso modu argian egin da, konpromiso argiarekin eta bitarteko sendoekin. Era berean, sektore ekonomikoen sendotasuna eta aniztasuna direla eta, Euskadi ingurune ezin hobea da edozein motatako eta edozein sektoretarako soluzio berritzaileak ezartzeko. Horregatik, gure garapena Hegoaldean kokatzea ere erabaki genuen, Frantziako beste leku batzuetan egin beharrean. Eta pozik gaude erabaki hau hartu dugulako.

Zeintzuk dira Hupiren etorkizuneko erronkak?

Hupik hainbat proiektu ditu. Lehenengoa produktu estandarizatuen garapena da, batez ere produktu adimendunak, gailu autonomo edo ‘autonomous devices’ ere deituak: adimen artifiziala duen elektronika. Urrats garrantzitsua da gure negozioaren garapenerako. Bigarrena, gure teknologiak sektore sanitario eta soziosanitarioetara dibertsifikatzea da. Eta, azkenik, Hupi modu aktiboan konprometituta dago Euskadirako ingurumen- eta gizarte-elkarrekikotasunean. Garapen ekonomikoa bitartekoa dela uste dugu, eta ez helmuga. Horregatik, urtero Euskadin sortutako balioaren zati bat eskertzen dugu, euskal kultura ardatz hartuta: euskara, Euskaraldia, pastoralak, zesta-punta… Boluntariotza-lan batzuk ere egiten ditugu, globalizazioa pairatzen duten tokiko sektoreei laguntzeko, nekazaritza-sektoreari, esaterako. Gauza txikiak dira… baina horretan gara.