Tormesh, komunikazioei eta energiari aplikatutako ‘hardware’ eta ‘software’ soluzioak

Koldobika Goikoetxea, Tormeshen sortzaileetako bat eta CEOa

Tormesh startupa garapen etengabean dago, bere sustatzaileetako bat bezala, Koldobika Goikoetxea. Bi urte bete berri, eraginkortasun energetikora bideratutako tresnen garapena eta datuak bildu eta transmititzeko IoT sareak sortzea dira Bizkaiko konpainia honen jarduera ardatzak. Tormeshen gakoak sortzaileek aurrean izan dituzten hainbat erronkak markatu dituzte.

Koldobika Goikoetxearen kasuaz hitz egiteko, Tormeshen sortzaileetako bat eta CEOa, 2013ra joan beharko ginateke, The Social Coin martxan jarri zuenean, aurrerago Citibeats bihurtu zena. Goikoetxeak azaldu duenez, “Enpresei eta erakundeei zerbitzua ematen dien plataforma bat da, iturri desberdinetako kontzeptuak semantikoki aztertzen dituelako ‘machine learning’ edo adimen artifiziala aplikatuz”. Enpresa hori Citibeats bihurtu zenean, berak proiektua utzi zuen, baina beste ekimen bat bultzatu zuen, esparru akademikotik zetozen proiektuei laguntzea sustatzen zuena. Azkenean, ideia hori ez zen gauzatu, eta Erasmus for Young Entrepreneurs beka bat eskatzea erabaki zuen, arrakastako CEO baten laguntzaile bihurtzea helburu. Bere kasuan, Alemaniako Fresh Energy enpresaren Berlingo taldean sartu zen.

“Fresh Energyn negozio-eredu eta zerbitzu desberdinen porfolio bat sortzen genuen, energia-kontsumoaren datuen analisian oinarrituta. Nire rola Espainiako eta Latinoamerikako merkatua aztertzea izan zen, negozioa sartzeko aukerak ikertzeko”, azaldu du Tormesheko CEOak. Espainiako energia-enpresa handiekin bildu ondoren, plataforma berri bat garatzea erabaki zuen, kontsumo elektrikoaren datuak aztertzeko, pertsonek etxean dituzten portaerak ulertzeko. “Bakarrik bizi diren pertsonei zuzendutako zerbitzua da. Kontsumo elektrikoa aztertuz gero, gauean zenbat aldiz altxatu den, dutxatu den edo ez, higienea duen edo ez zehaztu dezakegu. Kontsumoaren analisiarekin bakarrik gauza asko aurreikus daitezke”, azpimarratu du Goikoetxeak.

Negozio-eredu hori Espainiara esportatu zuen, batez ere foru-aldundietara eta adinekoei arreta emateaz eta tele-laguntzaz arduratzen diren erakundeetara, baina beste eragozpen bat aurkitu zuen: “Espainian, kontagailu adimendunak zabalduta dauden arren, ez dira hain argiak, eta datuak aztertzeko informazio zehatzagoa behar duzu. Zenbat kontsumitzen duzun jakiteko, mikrouhina edo labea zenbat aldiz erabili duzun edo beste edozertarako, momentuan behar da informazioa. Espainian kontagailu adimendunak ditugu, baina datuak banatzailearenak dira, eta datu horiek ez dira nahikoak; informazio asko galtzen dugu”. Bere soluzioa kontagailu elektrikoaren datuak denbora errealean lortzea ahalbidetzen duen ‘hardware’ edo ‘dongle’ bat garatzea izan zen.

Garapen horrek pandemiaren hasierarekin bat egin zuen, eta horrek eragin negatiboa izan zuen Fresh Energyren jardueran; horregatik, Goikoetxeak eta bere kideak Tormeshen zentratu eta COVID-19ari aurre egiteko irtenbideak garatu zituzten, hala nola “kolpekatze-bonba bat, haizagailu profesional bat eta babes-sistema integral bat. Azken hau U-Hat deitzen da, eta kanpo-patogenoen aurkako airea iragazteko eta esterilizatzeko sistema autonomo berri bat da. Kasko moduko bat da, barruan atmosfera garbi bat sortzeko aukera ematen dizuna, airearen sarrera- eta irteera-fluxuarekin, edozein patogeno biral edo bakteriologiko garbituz. Proiektu hau eta haizagailuarena laguntza ekonomikoaren zain daude, gailua garatzeko eta balidazio-testak pasatzeko osagaiak behar direlako”, azaldu du Tormesheko arduradunak.

Pandemiaren lehen hilabeteetan gertatu zen hori, eta irailetik hona, Tormesh “hardware eta software soluzioak sortzen dituen enpresa” gisa definitu da, Goikoetxeak argitu duenez. “Lehen produktu-linea ‘dongle’ da. Zure etxeko kontagailu elektrikoan jartzen den aparatu bat da, informazioa online-hodeira bidaltzen du eta ‘machine learning’ arekin aztertzen dugu. Horri esker, zer gailu elektriko erabiltzen ari zaren eta noiz jakin dezakegu. Horrek aukera ematen dizu etxeko portaerak ezagutzeko”. Aldi berean, etxeko baliabide guztiak kontrolatzeko gai den panel elektriko digitalaren lehen prototipoa diseinatu eta garatu dute: “Produktu hau interesatzen zaigu, eraikinetako kobrezko azpiegitura kudeatu dezakeelako, eta horrek etorkizunean autokontsumoan eta auto-kudeaketan zentratutako interesa du, etorkizunean kontsumorako eta trukerako garatu dugun kudeaketa-talde batek beharko duena. Produktu hori eta garatzen ari garen ‘dashboard’ a eremu publikora bideratzen ari gara, udalek efizientzia energetikoaren kontrola puntu edo plataforma beretik izan dezaten”.

Etxeetako edo administrazioetako energia-kontsumoaren ikuskapenean oinarritutako irtenbide hori alde batera utzita, Tormeshek industrian ere aplikatzea planteatzen du. Hain zuzen ere, industria-eremura bideratuta, haririk gabeko konektibitate-soluzioak ere garatu dituzte datuak transmititzeko, horrela zehazten dute: “Interesgarriena ez da soilik energia kudeatzea, haririk gabeko sare luze bat zabaltzea baizik, eta hori WiFi edo Bluetoothekin lan egiten duten industriek ez dute. LoRaWan motako teknologia bat eskaintzen dugu, edozein eragingailuri edo sentsoreri buruzko informazioa jasotzeko gai dena. Gure teknologiarekin, sentsore bakoitza antena bat ere bada. Horrela, informazioa trazadura hoberenetik bideratzeko aukera emango da. Oztopo fisiko asko (tanke metaliko bat adibidez) dituen enpresentzat edo findegientzat interesgarria dela uste dugu”.

Koldobika Goikoetxeak birritan parte hartu du BIND 4.0 plataforman, Industria adimendunaren berrikuntza publiko-pribatuko plataforma, Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen Sailak sortua. Plataforma hori SPRI Taldearen eta Euskadiko ekintzailetzaren ekosistemaren UpEuskadi plataformaren bidez sortu da. Lehen parte hartzea Fresh Energyrekin izan zen eta bigarrena Tormeshekin, eta bere balorazioa nahiko positiboa da: “Izugarri gustatzen zaidan programa da eta nahiko ondo diseinatuta dago. Esperientzia oso positiboa izan zen. Zoritxarrez, azkenean, egoera jakin batzuengatik, ezin izan genuen nahi genuen guztia itxi, baina edonor gonbidatzen dut bertan parte hartzera “.