Neikerrek Lurzain garatu du, herritarrek lurzoruen osasuna monitorizatzeko web aplikazioa

Soluzioa LIFE IP Urban Klima 2050 proiektuaren barruan dago, eta aukera ematen du lurzoruen ebaluazio eta kudeaketa jasangarria egiteko, plataformaren bidez egindako neurketen bidez. 

Neiker zentro teknologikoak, Basque Research and Technology Alliance (BRTA) erakundeko kideak, Lurzain garatu du, zientzia parte hartzailetik abiatutako web aplikazio bat, lurzoruaren osasunaren ebaluaziora bideratua. Zehazki, soluzioaren helburua da interesa duen edonori tresna bat ematea, lurzoruaren osasun-egoera modu errazean ebaluatu ahal izateko, kudeaketa jasangarrirako beharrezko parametroak emanez.  

“Neiker hamarkada bat baino gehiagoan Lurzoruen Osasun Txartelen bidez lortutako esperientzian oinarritu da, zeina ekosistema edafikoen egoera ezagutzera bideratutako sistema bat den. Lurzainen aplikatzen diren 12 neurketa espezifikotarako proposamen bat doitu eta hobetu dugu; esaterako, lur bloke bat ateratzea zizare kopurua kontatzeko, organismo horiek zeregin erabakigarria baitute materia organikoaren deskonposizioari edota lurzoruaren egitura hobetzeari dagokienez”, Lur Epelde zentro teknologikoko Baliabide Naturalen Kontserbazio Departamentuko ikertzaileak azaldu duenez. 

Neikerrek Eskoziako James Hutton Instituterekin lan egin du neurketen zehaztasuna eta eraginkortasuna hobetzeko. Zehazki, digitalizaziorantz egin du aurrera, irudiak hartzeko telefono mugikor bat erabiltzen duen neurketa berritzaile bat gehituz, baita lurzoruaren funtsezko propietateak estimatzen dituzten neurona-sareen ereduak ere, hala nola materia organikoa, testura eta pH-a.  

Horrela, aplikazioak 12 neurketa horiek planetako biziari eusteko lurzoruaren funtsezko bost funtziotan antolatzen ditu: landare-ekoizpena, biodibertsitatearen sustapena, uraren erregulazioa, emankortasunaren mantentzea eta karbonoaren bahiketa. Lortutako datuen bidez, soluzioak konparazio-diagnostiko bat sortzen du datu-base zabal batekin. Funtzionalitate horrek lurzoruaren egoeraren ikuspegi eguneratua emateaz gain, erregistro historiko bat ezartzeko aukera ere ematen du, erabiltzaileak urtez urte neurketak errepikatzen baditu.  

Lurzoruaren osasuna

Lurzain oso tresna erabilgarria da, lurzoruak ekosistemen orekan duen garrantzia dela eta; bere osasunari eustea funtsezkoa da ingurumenaren iraunkortasuna eta nekazaritzako produktibitatea sustatzeko; izan ere, haren degradazioak ugalkortasuna galtzea, biodibertsitatea gutxitzea eta ingurumen-arazo larriak eragitea ekar lezake.  

Europar Batasunak bultzatutako LIFE IP Urban Klima 2050 proiektuaren barruan dago Lurzain, eta klima-aldaketaren ondorioak arintzeko edo horietara egokitzeko ekimenak bultzatzea du helburu. Bere ekintzen artean dago herritarren konpromisoa eta ahalduntzea bultzatzea, eta horren barruan kokatzen da Lurzain.  

SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duten eragileetako bat da, eta Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Planaren ZTBP 2030 barruan Euskadik ikerketaren eta berrikuntzaren alde egiten duen apustu estrategikoa adierazten du.   

2030erako ZTBP berriak 3 lehentasun estrategiko ezartzen ditu: Industria Adimenduna, Energia Garbiagoak, Osasun pertsonalizatua. Aldi berean, aukerako 4 lurralde ezartzen ditu: Elikadura osasungarria, Ekoberrikuntza, Hiri Jasangarriak eta Euskadi Sortzailea, eta Zeharkako Trakzio-Ekimenen kontzeptua sartzen du, RIS3 arloen arteko lankidetza bultzatuko duen tresna gisa ulertuta eremu estrategiko zehatzetan, eta Euskadik trantsizio teknologiko-digital, energetiko-klimatiko eta sozial eta sanitario hirukoitzari aurre egin ahal izan diezaion lagunduko dutenak. Deskargatu ZTBP 2030 osoa.