EEkonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak 654,1 miloiko euroko aurrekontua du Euskadiko ekonomiaren susperraldiaren eta garapen jasangarriaren zerbitzura

Arantxa Tapia sailburua, aurkezpenean.

Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailburu Arantxa Tapiak bere sailaren aurrekontuak aurkeztu ditu, jarduera ekonomikoa eta enplegu-sorrera berreskuratzeko eta Euskadiko enpresa-sarearen lehiakortasuna indartzeko helburu argiarekin, gizartearen eta ingurumenaren ikuspuntutik garapen ekonomiko iraunkorra bultzatzeko.

DESMAren (Desarrollo Económico, Sostenibilidad y Medio Ambiente) aurrekontua 654,1 milioi eurokoa da, hau da, % 9,4ko igoera urtetik urtera. Bere kontuetan gehien hazten den sailetako bat da, bai ekonomiaren susperraldiarekin, enpleguaren sorrerarekin eta enpresa-sarearen lehiakortasunaren hobekuntzarekin hartzen dituen konpromisoengatik, bai trantsizio energetikoak eta trantsizio digitalak ezarritako erronkengatik, Europako Green Deal erakundeak markatutako testuinguruan, eta horrek Euskadin duen inpaktu eta islagatik.

Teknologia, Lehiakortasun eta Industria Berrikuntzako Sailburuordetzak 242,2 miloi aurreikusi ditu; Industria Sailburuordetzak, 138,4 m; lehen sektorearen eta elikaduraren aldeko apustu eraldatzailearen ondorioz, Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako Sailburuordetzak 171,2 m ditu, eta, lehen aldiz, Ingurumen eta Jasangarritasun Sailburuordetzak 81,1 milioi euro izango ditu Garapen Ekonomikoko Sailean.

• 268,1 m I+G+b-rako: DESMAren aurrekontuaren % 40

DESMAren 2021eko aurrekontuak ahalegin handia egiten du I+G+Bren alde, bai industriaren arloan, bai lehen sektorean eta elikaduraren sektorean. Guztira, 268,1 milioi euro, hau da, sail osoaren aurrekontuaren % 40.

AZPITEK izeneko programa berri bat nabarmentzen da, 5,3 milioi eurokoa, I+G+b garatzeko eta haren emaitzak baliozkotu eta frogatzeko beharrezko ekipamendu zientifiko-teknikoa erosi, instalatu eta eguneratzeko.

• Basque Artificial Intelligence Center (BAIC) eta datuen estrategia bat sortuko dira Euskadin

2021ean, Euskadik aurrerapauso garrantzitsua emango du adimen artifizialaren eta datuen kudeaketaren estrategian. DESMAk Basque Artificial Intelligence Center aktibatuko du, baita enpresa txiki eta ertainentzako laguntza programa bat ere, 2 miloikoa, eta Cloud zerbitzuetarako lehen programa pilotu bat, 200.000 eurokoa. “Ematen dugun lehen urratsa da, ez da hutsala, eta legealdian garapen indartua izango du”, adierazi du Tapiak.

• Dibertsifikazioa eta reshoring berrik, industriarentzat estrategikoak diren proiektuen sendotzea

Industria-eraldaketarako hiru ekimen berri sortu dira, covid-19aren krisiarekin agerian utzitako enpresa-zailtasunei erantzuten dietenak.

• 3 milioi euroko Sendotze-programa, fusio edo xurgapen bidez hazkunde ez-organikoko eragiketa bat planteatzen duten enpresei laguntzeko, Covid 19ren ondorio larriei aurre egiteko eta, horrela, haien biziraupenean sakontzeko.
• Dibertsifikazio- eta reshoring-programa: krisiak Europan gure ingurune hurbilenean ekoizpen-kate osoak izateko beharraz jabetzeko balio izan du, eta 11 milioi euro gaitu dira zeregin horretarako.
• 5 mm-ko partida bat Proiektu Estrategikoetarako. Zehaztu gabe dagoen ekimena da, eta ohiko programei atxikitzen ez zaizkien proiektu estrategikoak bultzatu nahi dira. Partida hau 2021ean hasi zen 5 miloirekin eta 2022 eta 2023 urteetarako beste 10 milioiko konpromisoarekin.

• 59 programa, 413,3 mm-ko laguntzekin, enpresa txiki eta ertainen lehiakortasuna hobetzeko.

Nolanahi ere, sailaren aurrekontua euskal ETEen lehiakortasuna hobetzera bideratuta dago, eta ETEentzako laguntza ekonomikoetarako 59 programa aktibatuko ditu, 413,3 miloi eurokoak, besteak beste, teknologia, berrikuntza, eraldaketa digitala, ekintzailetza, inbertsioak, dibertsifikazioa eta reshoring-a, nazioartekotzea, industria-garapena, energia-eraginkortasuna eta energia berriztagarria sortzea, ekonomia zirkularra eta bioekonomia, landa-eremuko eta itsasertzeko ekonomiaren sorrera, besteak beste, hobetzeko.

*programen zerrenda eta deialdien zenbatekoa erantsi dira eranskinean

• 19 mm teknologoak kontratatzeko 6 ekimenetan eta nazioartekotzeko 625 bekatan

Era berean, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak beste sei programa gehigarri deituko ditu enpresetan doktoregoko eta teknologiako ikasleak kontratatzeko, eta SPRI Taldearen mendeko Nazioartekotzeko Euskal Agentziak 625 gazteri nazioartekotzeko beken eskaintza zabala egingo die, Lanbide Heziketako prestakuntza zein gradua dutenenak.

• 10 mm, toki-erakundeetako energia-auditoretzetarako

Jasangarritasun Energetikoaren Legea betez, Eusko Jaurlaritzak 100 mm euro gaitu ditu toki-erakundeei energia aurrezteko eta eraginkortasunez erabiltzeko eta energia berriztagarriak garatzeko neurriak ezartzen laguntzeko.

Energiaren Euskal Erakundeak diru-laguntzen 10 mm-ko programa bat aurreikusten du 2021etik 2023ra bitartean, toki-erakundeei zuzenduta, eta Finantzen Euskal Institutuak 90 mm-ko finantzaketa-lerro bat aurreikusten du, “0” interesekoa, toki-erakundeek aurreikusitako jardueretarako.

• 32,2 m, euskal portu eta kofradiak prest jartzeko

Portu Zuzendaritzak eta Arrantza Zuzendaritzak hainbat jarduera koordinatzen dituzte euskal portuak prest jartzeko eta arrantza-kofradiak eraikitzeko eta berritzeko.

Portu-inbertsioen jarduera berriena Mutrikuko kanpoko babes-dikean egingo da, eta urte honetarako 1,3 m-ko kontsignazioa izango du. Hala ere, urte askotarako obra-konpromisoa hartzen du, gehienez 16 miloikoa.

Nabarmentzekoa da Bermeoko jarduketa hirukoitza izan dela, 3,6 milioi euroko inbertsioa egin baita portuko babes-dikearen barruko mantua indartzeko, izotz-fabrika berria hornitzeko eta portuan CCTV sistema hornitzeko eta instalatzeko.

Beste jarduera aipagarri batzuk:

• Hondarribia. Portuko kanpoko babes-dikea sendotzea. 2.374.000 euro.
• Portuko babes-dikea sendotzea. 1.525.000 euro.
• Donostia. Portuko arrantza-kaiko pantalan berria jartzea. 155.000 euro.
• Lekeitio. Portuko zaldien hegoaldeko kaia nabarmentzen da. 650.000 euro.
• Ondarroa. 6,7 miloi kofradia berriaren eraikuntza amaitzea eta 410.000 euro arrain-lonjarako ura gazitzeko instalazioa.

• 200.000 euro industria-hondakinen etorkizuneko balorizazio-zentroaren ikuspegirako.

Industria-hondakinak balorizatzeko zentro berri bat diseinatzeko hartutako konpromisoaren arabera, Ingurumen eta Jasangarritasun Sailburuordetzaren aurrekontuak 200.000 euroko konpromisoa hartu du Ingurumen Administrazioaren Zuzendaritzan, azpiegitura eta/edo zerbitzu hori gaitzeko beharrak eta gaitasunak aztertuko dituen azterlan xehatua egiteko.

• Klima-aldaketaren aurkako jarduerak: URAk 32 miloiko inbertsioak

Ura Uraren Euskal Agentziak inbertsio handia egingo du uretako ekosistemak saneatzeko, leheneratzeko eta babesteko, uholdeen aurreko hobekuntzarako eta ura hobeto kudeatzeko digitalizazio-prozesuetarako.

Jarduera aipagarriak:

• 5 miloi saneamenduan eta arazketan: jarduketa aipagarriak Mundakako kolektorean; Gernika-Busturia tartean eta Mallabian eta Aginagan
• 4,0 miloi uretako ekosistemak lehengoratzeko eta babesteko
• 18,6 miloi uholdeak prebenitzeko jarduketetan Bengoetxe-plazakoetxean, Busturian, Gernikan, Laudion, Martutenen, Beasainen, Zarautzen eta Jaizkibelen, Hondarribian.
• 1,2 miloi digitalizazioan, uholdeak prebenitzeko sistemak garatzeko, besteak beste.

• Txingudi eta Urdaibai

Natura-ondarea eta klima-aldaketa sailaren ekintza guztietan ageri dira zeharkako printzipio gisa, eta ingurumen-ezagutza, -sentsibilizazioa eta -prestakuntza sortzera bideratutako hainbat jarduera biltzen dituzte, 10,3 milioi euroko aurrekontuarekin guztira.

Esku hartzen duten naturguneen garrantziagatik nabarmendu beharreko jarduketen artean, aipatzekoa da Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren dinamizazio sozioekonomikoa, 1.500.000 eurorekin, eta Txingudiko paduretan desjabetze-prozesua amaitzea eta ingurumena lehengoratzeko jarduketak hastea, 450.000 eurorekin.