Addilan: “WAAM teknologia duen fabrikazio gehigarriko makina berriak bat garatzen ari gara”

Amagoia Paskual, Addilaneko gerentea, ADDIT3D-eko standean (2021).

Egoitza Durangon duen Addilan enpresa 2017an sortu zen, makina-erremintaren bi fabrikatzaileren lankidetzaren ondorioz: Ona Electroerosión eta Maher Holding Taldea. Enpresa bakoitzaren dibertsifikazio-estrategiari eta bikaintasun teknologikoaren aldeko eta bezeroei balioa sortzearen aldeko apustuari erantzuna emateko sortu zen enpresa hau, fabrikazio gehigarriaren sektorean murgilduz. Testuinguru horretan, Addilanen helburua WAAM teknologia erabiltzen duten fabrikazio gehigarriko makinen fabrikaziora bideratu da.

WAAM metodologia (Wire Arc Additive Manufacturing) metalezko objektuen fabrikazio gehigarriko edo 3D inprimaketako metodologietako bat da. Hainbat laser motaren bidez batu edo fusionatzen diren hauts metalikoak erabiltzen dituzten beste hauts batzuen aurrean, WAMek hari edo barra metalikoak erabiltzen ditu, soldadura bidez urtzen direnak, objektuaren geruza bakoitza sortzeko. Galdatutako deposizio bidez modelatzeko FDM teknologiaren antzera, material termoplastikoetarako ezagunena eta erabiliena, Addilanen makinak hari metalikoa urtzen du, kordoi bat sortzen duen arku bidezko soldadura-prozesuen bidez. Kordoiak gainjarriz geruzak sortzen dira eta geruzak gainjarriz objektua sortzen da.

Addilan balio erantsi handiko osagaien eta tamaina ertain-handiko osagaien merkatura bideratuta dago hainbat industria-sektoretan, hala nola aeronautikan, aeroespazialean, trenbide-sektorean, oil & gasean edo ontzigintzan. Besteak beste, altzairua, titanio-aleazioak, superaleazioak eta aluminio-aleazioak lantzen ditu. “Titanioarekin lan egiteaz gain, altzairu edo Invar aluminioetan asko aurreratu dugu”, azaldu du Amagoia Paskual Addilaneko gerenteak.

Urte hauetan, konpainiak, eta batez ere bere teknologiak, bilakaera handia izan dute, enpresa bizkaitarraren arduradunak aitortu duenez: “2017-2018an diseinatu genuen lehen makinak eguneratze asko izan ditu, garapen handia izan du. Merkatuak, batez ere aeronautikoak, konponbide mota hauen interesa konfirmatu digu. Europako bi enpresa aeronautiko nagusirekin ari gara lanean, gure teknologia balioztatzeko. Lehen, zuzeneko ekoizpenera bideratzen genuen gure jarduera, piezen ekoizpenera hain zuzen ere. Orain, lan handia egiten ari gara zeharkako produkzioan, hau da, ez piezak ekoizteko, baizik eta moldeak ekoizteko, ondoren piezak egin ahal izateko”.

Bezeroek 3D WAAM inprimagailuei eskatzen dizkieten erabilera zehatzei dagokienez, aukera ugari daude, Paskualek aitortzen duenez: “Lan handia egiten ari gara aeronautikako sektorerako egiturazko piezak eta molde handiak fabrikatzen. Hegazkinetarako pieza handi batzuk konpositeekin egiten dira eta gure makinek konposite horiek egiteko moldeak sortzeko aukera ematen dute. Oil & gas eta ontzigintza sektoreei dagokienez, ordezko piezak egiten ditugu”.

Laser bidez hauts-ohearen fusioan oinarritutako metaleko fabrikazio gehigarriko beste sistema batzuen aldean, WAAM teknologiaren eragozpen ohikoenetako bat da ezinezkoa dela geometria oso konplexuak dituzten piezak sortzea, nahiz eta Addilanek urte hauetan barrunbeak dituzten piezak egitea lortu dutela. WAAMen abantailen artean azpimarratzekoa da “ekarpen-ratioa edo WAMekin pieza egiteko abiadura askoz ere handiagoa dela. Gure ekarpen-tasa 6 kilogramokoa izan daiteke orduko. Ratio oso altuak dira hauts-ohetik abiatzen diren teknologiekin alderatuta. Azkarrago fabrikatzen baduzu, pieza handiagoak egin ditzakezu. Gainera, maila operatiboan askoz errazagoa da metalezko hariarekin lan egitea metalezko hautsarekin baino. Adibidez, titanioarekin lanean ari bagara, titanio-hautsak kontu handiz erabili behar da, kantzerigenoa izan daitekeelako. Titaniozko hariarekin, berriz, ez da ezer gertatzen. Hautsaren aurrean metalezko haria erabiltzearen beste abantailetako bat da soldadura-hariak ziurtatuta daudela eta metalezko hautsak, berriz, ez”.

Etorkizunari begira, Addilanek datozen urteen planen inguruan baikor dago . Alde batetik, Euskal Herriko Arrisku-kapitalaren kudeaketa (SPRI), Seed Capital Bizkaia eta Tecnalia urte honen erdialdean Addilanen kapitalaren parte bihurtu ziren, etorkizuneko hazkundea bultzatzeko eta nazioartekotzea bultzatzeko helburuarekin. Gainera, epe laburrean, Cadizeko Unibertsitaterako makina berri bat entregatzeko asmoa du, ontzigintzarako piezen eta ordezko piezen fabrikazioa garatzeko eta, aldi berean, material berriekin lan egiteko aukera emateko.

Material berriekin lan egiteak bere erronketako bat izaten jarraituko du, baina prozesuaren kontrola, lehentasun nagusietako bat, alde batera utzi gabe. “Gure makinaren lan-kamera 1300x900x500 –ko dimentsioak ditu, baina azkenaldian pieza handiagoen eskaerak iristen ari zaizkigu. Hausnarketa bate gin behar dugu, ea konpentsatzen duen makina handiago bat egitea. Gure makinen garapen teknologikoan aurrera egiten jarraitzen dugu, baina prozesua kontrolatzeko ahalegin handia eginez. Bestalde, beste pieza mota batzuk eskatu dizkigute, eta, beraz, WAAM teknologiadun fabrikazio gehigarriko makinen multzo berri bat garatzen ari gara, ez hainbeste titaniozko egitura-piezara bideratuak, baizik eta beste aplikazio batzuetarako, beste geometria mota batzuetarako eta bestelako materialetarako” adierazi du Amagoia Paskualek.

SPRI Taldeak euskal enpresen I+G bultzatzen du tresnekin, aktiboekin, laguntzekin, lantalde eta aliantzekin, ikerketa sustatzeko eta teknologia berriak sortzeko. Hori dena Elkartek, Emaitek edo Hazitek bezalako programen bidez lortzen da, eta horien informazioa hemen dago eskuragarri.