Zunibal: “Gure ekarpen nagusia urrutiko atun-sardak detektatzeko zunda bidezko buia satelitala asmatzea izan da”

SONY DSC

Gaur egun, Zunibal enpresa Smart TunaBuoy, Biofad, Smartfish, MooringSense edo Byefouling bezalako garapen proiektuetan murgilduta dago, arrantza jasangarrirako soluzio teknologikoak eskaintzen dituztenak. Horrela, itsas sektorera zuzendutako produktuekin, 2021ean 27 milioi euro inguruko fakturazioa lortzea aurreikusten du.

Zer bilakaera izan du Zunibal sortu zenetik, bi hamarkada baino gehiago itsas sektorean aplikatzeko produktu eta zerbitzu elektronikoak garatzen?

26 urte daramatzagu itsas sektorean aplikatzeko produktu eta zerbitzu elektronikoak garatzen, ikerketan eta diseinu propioetan oinarrituta. Arrantza jasangarrirako soluzio teknologikoak garatzen ditugu, nazioartekotze helburuarekin. Gure bezeroen konfiantza duten soluzioak garatzen ditugu, haien beharrei eta merkatuaren bilakaerari erantzuten dietenak. Zerbitzu global bat eskaintzen dugu: Ikerketa, diseinua, prototipoa egitea, industrializazioa eta saldu osteko zerbitzua. Gainera, Derion daukagun egoitzak Industria 4.0n oinarritutako instalazioak ditu, produktua hasieratik bukaerara garatzeko aukera ematen dutenak.

Zure ustez, zein izan da Zunibalek itsas sektoreari egin dion ekarpen handiena?

Tropikoetako atunaren arrantza arrantza-ontzi txikien lana zen 50eko hamarkadan, baina gaur egun teknologikoki oso punta-puntakoa da, ontzietan, arrantza-tresnetan, komunikazioetan edo datuak ustiatzeko sistemetan. Zunibalek egin duen ekarpen historikoa da satelite-buia asmatu izana, zunda eta guzti, urrutiko atun-sardak detektatzeko. Horrela, inguraketa-arrantzako atun-ontzi izoztaileei arrantza erraztu zaie.

Eta Zunibalek garatzen dituen produktuen artean, zein nabarmenduko zenuke?

Batez ere, buia satelitalak egiten ditugu atuna arrantzatzeko. Produktu berri bat garatzen ari gara, arrantza-patroiei erabakiak hartzea eta azterketa zientifikoak egitea erraztuko duena. Hurrengo hilabeteetan aurkeztuko den sistema berri honek denbora errealean emango du FADi (Fish Aggregation Device) lotutako biomasa kantitateari buruzko informazioa, baita objektuari erantsitako arrainen tamaina eta espezieari buruzko informazio ere (espezieak bereizteko).

Bestalde, konponbide integratuak ere lantzen ari gara, informazio ozeanografikoa erabiliz, hala nola korronteak, tenperatura, edo planktona. Gainera, Big data eta Machine Learning teknologiak erabiltzen ditugu, arrantzarako probabilitate handiagoa duten eta xede-espezieak hobeto detektatzen dituzten ozeanoaren eremuen analisi prediktiboa lortzeko.

Hain sektore aldakorrean, funtsezkoa al da I+G Zunibalentzat?

I+G gure negozioaren faktore nabarmena da, gure bezeroentzako soluzio eraginkorrenak eta iraunkorrenak bilatzeko. I+Gko inbertsioa Zunibalen fakturazioaren % 10 inguru da. Inbertsio horren helburua da irtenbide teknologiko berritzaileak garatzea, merkatuaren eskariei erantzuteko.

I+Gko horren adibideren bat?

Zenbait garapen-proiektu gauzatzen ari gara, barnekoak edo partzuergo baten parte, Europako beste enpresa eta ikerketa-zentro batzuekin. Barne-proiektuen artean atun-sektorearen iraunkortasuna hobetzeko bi ekimen nabarmenduko nituzke: Smart TunaBuoy Proiektua eta Biofad. Smart TunaBuoy proiektua arrantza adimenduneko buia garatzera bideratuta dago. Gaur egun, bi buia ditugu (Tuna 8 Xtreme eta Tuna 8 Explorer) gure produktu izar gisa, eta helburua da buia berritzaile berri bat sektorean sartzea, atun-sektorearen iraunkortasuna hobetzeko helburu globalarekin.

Horretarako, teknologia akustikoan eta adimen artifizialean ezagutza eta aurrerapenak uztartzen lan egiten dugu. Adimen artifiziala sartzeak aukera emango digu xede-espezieen hautaketan eta diskriminazioan aurrera egiteko, harrapatu aurreko biomasaren estimazioan aurrera egiteko, datu ozeanografikoen bidez elikatutako modeloetan oinarritutako arrantza-eremuen aurreikuspena hobetzeko, flotaren kudeaketa hobetzeko ibilbide optimoa zehazteko eta erregaia aurrezteko.

Biofad proiektuan, bestalde, arrain biodegradagarriak biltzeko plataforma bat garatzeko lan egiten dugu, arrain horiek berreskuratu, berrerabili eta birziklagarritu ahal izateko. Horrela, arrantza jasangarriari modu eraginkorrean laguntzea eta itsasoko zaborra murriztea bilatzen da.

Eta zein proiektu nabarmenduko zenituzke Zunibalek beste bazkide batzuekin lankidetzan garatzen dituenetatik?

Beste enpresa eta ikerketa-zentro batzuekin elkarlanean ari gara Smartfish eta MooringSense proiektuetan, Horizonte 2020 (H2020) barruan, edo Byefouling proiektuan. Azken horren helburua da inkrustazioaren aurkako estaldura berriak diseinatu, garatu eta hobetzea, ingurumena errespetatzen dutenak, toxikotasun gutxikoak eta errendimendu hobearekin, gaur egun eskuragarri dauden produktuekin alderatuta.

Bestalde, Smartfish proiektuak honako helburu hauek ditu: EBko arrantza-sektorerako goi-mailako teknologiako sistemen multzo bat garatu, probatu eta sustatzea, baliabideen eraginkortasuna optimizatzea, arrain-populazioak ebaluatzeko datuen bilketa automatikoa hobetzea, arrantza-araudiak betetzen direla egiaztatzeko probak ematea eta kalte ekologikoa murriztea. Eta hirugarren proiektua MooringSense da, kostu operatiboak murriztea eta offshore egiturak lotzeko baldintzen eraginkortasuna handitzea helburu duena.

40 herrialdetan baino gehiagotan presente dago Zunibal. Nazioartekotzea funtsezkoa da enpresarentzat?

Bezero-sare oso dibertsifikatua dugu, eta presentzia global garrantzitsua; izan ere, gure fakturazioaren % 80 baino gehiago nazioarteko merkatuetan egiten dugu. Gure irtenbideak atun tropikala arrantzatzen den ozeano guztietan erabiltzen dira. 2019an, ‘nazioartekotze-proiektu onenaren ON saria’ jaso genuen, Vietnamgo merkatuan arrantza-ontziak monitorizatzeko taldeekin sartzeagatik. Gure nazioarteko bokazio argiaren beste adibide bat.

SPRI Taldeak euskal enpresen I+G bultzatzen du tresnekin, aktiboekin, laguntzekin, lantalde eta aliantzekin, ikerketa sustatzeko eta teknologia berriak sortzeko. Hori dena Elkartek, Emaitek edo Hazitek bezalako programen bidez lortzen da, eta horien informazioa hemen dago eskuragarri.